Öğrencilerin Bilişim Etiği ve Dijital Ayak İzi Farkındalığı Üzerine Bir İnceleme

Authors : Mithat Elçiçek

Pages : 446-459

Doi:10.17240/aibuefd.2025..-1448359

View : 70 | Download : 81

Publication Date : 2025-03-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırmada ortaokul öğrencilerinin bilişim etiği ve dijital ayak izi farkındalık düzeyinin; cinsiyet, sınıf ve günlük ortalama internet kullanım süresine göre değişimi incelenmiştir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Türkiye’nin doğusunda bulunan bir il merkezinde öğrenim gören 366 ortaokul öğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak “Kişisel Bilgi Formu”, Arıkan ve Duymaz (2015) tarafından Türkçe\\\'ye uyarlanan “Gerçek Yaşam Durum Senaryolarıyla Bilişim Etiği” ölçeği ve Yılmaz Soylu, Demiröz ve Akkoyunlu (2021) tarafından geliştirilen “Dijital Ayak İzi” ölçeği kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, öğrencilerin bilişim etiği ve dijital ayak izi farkındalığı düzeyi düşük bulunmakla birlikte, bu düzeyler cinsiyet, sınıf ve internet kullanım süresine göre farklılaşmaktadır. Araştırmada elde edilen bir diğer sonuç ise bilişim etiği ve dijital ayak izi farkındalığı arasında orta düzeyde, pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu şeklindedir. Elde edilen sonuçlar ortaokul öğrencilerinin bilişim etiği ve dijital ayak izi farkındalığı konusunda yeterince bilinçlendirilemediği, bu konudaki eğitim çalışmalarının yetersiz kaldığı ve iyileştirmelere gereksinim duyulduğunu ortaya koymaktadır. Bu kapsamda bilişim etiği ve dijital ayak izi farkındalığı konusunda kullanılan yöntemlerin etkisi üzerine çalışmalar yürütülmesi önerilmektedir.
Keywords : Bilişim Etiği, Dijital Ayak İzi, Farkındalık, Ortaokul Öğrencileri.