Karı-Koca Arasında Geçimsizlik ve Çözüm Yolları’na Dâir Ebü’l-Berekât en-Nesefî ile Adudüddîn el-Îcî’nin Tefsirlerindeki Yorumları

Authors : Hasan Haliloğlu

Pages : 144-180

View : 23 | Download : 12

Publication Date : 2018-08-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Karı-koca arasında iyi geçim/hüsn-ü muâşeret; eşlerin aralarında karşılıklı sevgi, saygı, sadâkat ve samîmî davranışları ile gerçekleşir. [1] Aşağıda göreceğimiz üzere, bu hususlara vurgu yapan çok sayıda âyet-i kerîme [2] ve hadîs-i şerîfler [3] vardır. Bilindiği gibi İslâm’ın asıl gayesi toplumu ve fertleri hem fiziksel hem de ruhsal/manevî açıdan sağlıklı temeller üzerine oturtmak, sağlıklı nesiller yetişmesini temin etmektir. Bu da yine İslâm’a göre ancak evlilik müessesesinin kurulup yaşatılmasıyla mümkündür. Kurulan bu evlilik müessesesinin eşler arasında her zaman sağlıklı şekilde ve bir ömür boyu devam ettirilebildiği söylenemez. Yani diğer bir ifadeyle; karı-kocanın her zaman aynı yastıkta kocadıkları görülmez. İşte bu durumda, yara almış olan bu müessesenin tamir/ıslah edilmesi ve devamının sağlanması meselesi ortaya çıkar ki İslâm bununla ilgili olarak değişik çözüm yolları önermektedir. Biz aşağıda konuyu müfessirlerimiz Nesefî’nin insert ignore into journalissuearticles values(ö. 710/1310); Medârikü’t-Tenzîl ve Hakâiku’t-Te’vîl , Îcî’nin insert ignore into journalissuearticles values(ö. 756/1355); Tahkîku’t-Tefsîr fî Teksîri’t-Tenvîr adlı tefsirlerinden mukâyeseli şekilde işleyeceğiz. İlgili âyetler konuyu şu şekilde tasnif etmektedir: “a- Kadının kocasına itâat etmemesi, b- Kocanın karısına karşı sert ve geçimsiz davranması, c- Eşlerin anlaşamamaları, d- Âilelerin/Hakemlerin devreye girmeleri, e- Eşlerin boşanmaları, f- Boşanan eşlerin tekrar evlenmeye karar vermeleri” Konuyu işlerken ayrıca yeri geldikçe fıkıh kaynaklarına, özellikle Hanefî ve Şâfiî mezheplerine mürâcaat edeceğiz. Nesefî’nin fürû-u fıkıh’a dâir Kenzü’d-Dekâik adlı eserinden de istifade edeceğiz [1] Döndüren, Hamdi, Delilleriyle Âile İlmihali , s. 253. [2] Nisâ; 4/9; Bakara;2/228. [3] Buhârî, Enbiyâ, 1, Nikâh, 80, Müslim, Radâ’, 62, Hacc, 147; Tirmizî, Radâ’, 2, 11, Îmân, 6; Ebû Dâvûd, Menâsik, 56, Sünne, 14; İbn Mâce, Nikâh, 50; Dârimî, Sünen, Nikâh, 55, Rikâk, 74. 
Keywords : Nüşûz, İrâd, Şikâk, Hakemlik, Talâk, Tefrîk, Îlâ, Muhâlaa, Zıhâr, Mülâane, Musâlaha