Roger Garaudy Düşüncesinde İslâm İktisadının Kapitalizm ve Sosyalizm Sistemleriyle Mukayesesi

Authors : Fırat Karadağ, Ruhattin Yazoğlu

Pages : 70-94

Doi:10.56108/ujte.1423003

View : 147 | Download : 148

Publication Date : 2024-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Din ve iktisat hayatımızı en çok etkileyen ve insan davranışlarına yön veren en önemli kurumlardır. Sosyal hayatla sıkça etkileşim halinde olan din ve iktisat birbirini de sürekli etkilemektedir. Bu çalışmamızda İslâm dininin dünyevî hayatımızı etkileyen iktisadî yönü ve iktisatla ilişkisi mantıksal bir açıdan ele alınıp İslâm’ın iktisadî yapısının alt unsurlarına yer verilecek, sosyalizm ve kapitalizimle mukayesesi yapılacaktır. Çalışmamızda ilk önce iktisat kavramını inceledik. Daha sonra Roger Garaudy düşüncesinde mülk, servet ve zekat, riba (faiz), piyasa ve pazar konularını İslâm iktisadı açısından değerlendirdik. Bu konular incelenirken özellikle Batı ürünü olarak ortaya çıkıp Batı tarafından tüm dünyaya dayatılan kapitalist ekonomi anlayışının İslâm ekonomi anlayışıyla zıt taraflarını ortaya koymaya çalıştık. Genel bir çerçevede İslâm’ın ekonomiye bakışını incelediğimizde: İslâm’ın, iktisadî hayata ilişkin belirli ilkeler ortaya koymakla birlikte sabit, belirli bir ekonomik model önermediğini, hayatın her alanında olduğu gibi iktisadî davranışlarda da ahlakîliği ve toplumsal yararı hedeflediğini, iktisadî sistemde birey yerine toplumun ön planda tutulduğunu, servet biriktirmek yerine servetin topluma dağıtılmasının esas olarak kabül edildiğini gördük. Son olarak ekonomik sistemlerden liberalizme tepki olarak ortaya çıkan dünya iktisat hayatına en çok yön veren kapitalizm ve sosyalizm gibi ekonomik sistemleri inceleyip bir tarafta Batı ve Amerika’nın benimsediği kapitalizm, diğer tarafta Sovyet Rusya ve Doğu bloğunun benimsediği sosyalizmin karşısında İslâm’ın konumlandırılması sorununa yönelik olarak İslâm’ın bu iki sisteme bakışını Roger Garaudy’nin düşünceleri etrafında mukayeseli bir şekilde metin analizi yöntemini kullanarak ele aldık.
Keywords : Din, İktisat, İslâm, Kapitalizm, Sosyalizm, Garaudy