Neospora caninum Enfeksiyonunda Epidemiyoloji ve Patogenez: Türkiye’de Neosporozise Genel Bakış

Authors : Oğuz KUL

Pages : 70-79

View : 16 | Download : 7

Publication Date : 2012-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Neospora caninum ilk kez 1988 yılında köpeklerde tanımlanan, Toxoplasma gondii ile biyolojik ve yapısal olarak büyük benzerlikler gösteren bir protozoondur. Neosporozis, köpek ve sığırlarda en yaygın abort nedenleri arasında yeralır. Son yirmi yıldır, neosporozise bağlı abort salgınları Amerika, Avustralya, Avrupa, Asya ve Türkiye’nin de dahil olduğu Ortadoğu ülkelerinden artan sıklıkla bildirilmektedir. Hasta hayvanlarda, fertilite ve sütverimi kayıpları ile genelde gebeliğin 5 ve 6 ncı aylarında görülen abortlar dikkati çeker. Neosporozise bağlı abortlar, ineklerde takibeden gebeliklerde de şekillenebilir ve bir sürü içerisindeki abort oranı %70’lere kadar varabilmektedir. Bununla birlikte epidemiyolojik olarak esas problem subklinik persiste enfekte düvelerin, neosporozisi gelecek nesillere aktarmalarıdır. Anneden yavruya geçiş, %95 kadar yüksek bir oranda şekillenebilir ve başarılı bir sürü yönetimi için; köpek sığır ilişkisinin önlenmesi, damızlık adayı seropozitif hayvanların sürüden ayıklanması gereklidir. Süt sığırlarında neosporozisin kontrolüne yönelik henüz pratikte uygulanabilir aşı ya da ilaçla tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Türkiye’de, hayvanların hayatlarının bir döneminde parazitle temas ettiklerine dair çok sayıda serolojik çalışma sonucu bulunmakta ve seroprevalans süt sığırlarında %4.8 ile %32.7, köpeklerde ise %10 ile %28.9 arasında değişmektedir. Türkiye’nin bazı coğrafi bölgeleri için, neosporozisin epidemik ve sporadik sığır abortlarındaki rolü başarıyla ortaya konulmasına karşın, mevcut durumda Türkiye’de N. caninum enfeksiyonlarının genel bir fotoğrafının çekilmesi mümkün görünmemektedir. Üstelik, literatürde artan bir hızla yerini alan Türkiye kaynaklı makalelerin büyük bir çoğunluğu, yalnız yerel bölgeleri temsil eden ve sınırlı sayıda hayvanın dahil edildiği serolojik analiz sonuçlarını içermektedir.
Keywords : Epidemiyoloj, Köpek, Neospora caninum, Neosporozis, Sığır, Türkiye