Arabic Literary Criticism from the Age of Jāhiliyyah to the 5th Century Hijrī

Authors : Ahmet GEZEK

Pages : 1-17

View : 7 | Download : 11

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Arap edebi tenkidi Cahiliye döneminden hicri V. Yüzyıla insert ignore into journalissuearticles values(m. 1009); dek önemli evrelerden geçmiş ve şiir, Arap edebi tenkidinde nesirden daha öncelikli bir yer edinmiştir. Arap edebiyatının bilinen en eski tarihi olan Cahiliye döneminde bazen gramer hatalarına, bazen de yanlış kelimelere yönelik olarak doğaçlama bir şekilde yapılan edebi tenkit, İslam’ın gelmesiyle değişim göstermiş ve İslam’ın ilk döneminde dini kriterler ve prensipler edebi eleştiride önemli bir rol üstlenmiştir. Bu dönemde Arap dili Kur’ân-ı Kerîm’in üslubu ve ifade tarzının etkisiyle Kureyş lehçesi etrafında birleşerek daha akıcı ve ince bir hale bürünmüş ve Araplar İslam çatısı altında birleşmişlerdir. Emeviler döneminde şairlere kapılarını açan Emevi halifeleri ve yöneticileri Arap şiirini desteklemişler, Cahiliye ve İslam’ın ilk dönemindeki şiire bakış açılarını kendilerinde mezcetmişlerdir. Abbasiler döneminde hicri III. yüzyıldan insert ignore into journalissuearticles values(m. 816); itibaren müstakil edebi tenkit kitapları yazılarak Arap edebi tenkidinde belirli kurallar konulmuş ve bir yüzyıl sonra hicri IV. yüzyılda insert ignore into journalissuearticles values(m. 913); Arap edebi tenkidinde gelenekçi, yenilikçi ve uzlaşmacı yönelimler ortaya çıkmıştır.
Keywords : Arap, Edeb, Tenkit, Gelenek, Yenilik, Tartışma