Yunanistan’ın Anadolu İşgali ve Sonrasında Anglikan Kilisesi ile İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi Arasındaki İlişkiler (1919-1923)

Authors : Ramazan Erhan GÜLLÜ

Pages : 85-107

View : 22 | Download : 15

Publication Date : 2017-04-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Avrupa’daki reform hareketleri sonrası ortaya çıkan Anglikan Kilisesi’nin inanç olarak Ortodoks Kilisesi ile yakın olduğu görüşü uzun dönem her iki kilise mensuplarınca dile getirilmişti. Tarihî süreçte, benzer inanışlara sahip olan bu iki kilisenin birçok konuda ortak hareket edebileceklerine dair öneriler sürekli gündemde olmuş ancak bu hususta net ve somut adımlar atılamamıştı. Kiliseler arası birliktelik arayışı dinî gerekçelerle gündeme gelse de arka planda siyasi hedefler de bulunmaktaydı. İngiltere’nin artan siyasi ve ekonomik gücü çerçevesinde farklı bölgelerde otoritesini sürdürme çabalarında, Anglikan Kilisesi’nin Ortodoks Kilisesi ile olan bu yakınlığı kullanılmaya çalışılacaktı. İngiltere’den destek beklentisinde olan Ortodokslar da benzer yaklaşımlar sergileyeceklerdi. Ortodoks dünyası içinden bu konuda en net adım, mütareke döneminde patrik olan Meletios Metaksakis tarafından atılacaktı. Yunan ordusunun Anadolu’dan çekilmeye başladığı tarihlerde – 1922 yılı Temmuz ayında – kendisi ve Patrikhane Sinodu adına bir deklerasyon yayımlayarak Anglikan öğretilerinin doğruluğunu kabul ettiklerini ilân eden Meletios, İngiltere’nin desteğiyle Yunanlıların Anadolu’daki kazanımlarını korumayı hedefliyordu. Fakat süreç onun hedeflediğinin tersi şekilde ilerleyecekti.
Keywords : Anglikan Kilisesi, İngiltere Kilisesi, Canterbury Başepiskoposluğu, Ortodoks Kilisesi, İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi, Patrik IV Meletios