RASYONEL SEÇİM TEORİSİ İLE ORGANİZE SUÇLARI ANLAMAK

Authors : Furkan YILDIZ

Pages : 147-171

View : 18 | Download : 16

Publication Date : 2020-12-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Özünde bencil olan insan, kişisel faydasını maksimize etmek için hareket etmektedir. Bu davranışsal özellik, bireylerin fayda maliyet hesaplaması yapmasının ardından elde edeceği potansiyel faydanın, doğacak potansiyel maliyetlerden yüksek olduğu zaman işlevsellik kazanır. İktisadi olarak, insan davranışlarının temelini bu şekilde açıklayan “rasyonel seçim teorisi” 20.yy’ın ortalarından itibaren bireylerin suça katılımını da analiz eder hale gelmiştir. Bu analizin temel yaklaşımı ışığında, bu çalışma, öncelikle, rasyonel seçim teorisini değerlendirmiş ve bu teorinin kriminolojik yorumunu incelemiştir. Daha sonra çalışma, yerel boyuttan küresel boyuta geçen ve hemen hemen her devletin ve devlet üstü örgütün gündemine girer hale gelen organize suç konusu ile ilgili literatürdeki ve uluslararası normlardaki tanımlarını analiz etmiştir. Çalışma, asıl amaç olarak organize suç konusunu, rasyonel seçim teorisi ile analiz etmeyi hedeflediğinden son adım olarak bu amaca yönelik değerlendirmeler yapmıştır. Temel amaçlarının başında, finansal kazanç elde etmek olan organize suç, bireysel işlenen suçlardan farklı olarak, büyük ölçekli olarak değerlendirerek grubun veya örgütün menfaatlerini gözeterek suç işleyen iktisadi bir girişim olarak görülmektedir. Bu özellikleriyle, kriminolojik olarak birçok teorinin parçalarını içinde bulunduran rasyonel seçim teorisi, bu çalışma için temel yaklaşım haline gelmiştir. 
Keywords : Rasyonel Seçim Teorisi, Kısmi Rasyonellik, Organize Suçlar, Kriminoloji