TÜRK DIŞ POLİTİKASINDA SÜREKLİLİK VE DEĞİŞİM: KEMALİZM VE CHP

Authors : Yusuf Ziya BÖLÜKBAŞI

Pages : 83-110

View : 16 | Download : 16

Publication Date : 2021-04-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, Türk dış politikasının temel nitelikleri olan Batıcılık ve statükoculuk kavramlarının tarihsel gelişimi incelenerek bir kimlik nesnesi haline dönüşümü tartışılmaktadır. Bu minvalde dış politikada Batıcılık ve statükoculuk niteliklerinin Osmanlı İmparatorluğu’ndan mirası olarak erken Cumhuriyet döneminde Atatürk’ün dış politika tasavvurunu oluşturduğu belirtilmektedir. Atatürk’ün vefatının ardından bu ilkelerin uygulanmasına devam edilmiş ve sıkı sıkıya bunlara bağlı kalındığı gözlemlenmiştir. Soğuk Savaş döneminde Batı ittifakına dâhil olunması, NATO üyeliği ve hala devam etmekte olan Avrupa Birliği süreci bu durumu kanıtlar niteliktedir. Bazı dönemlerde resmi ideolojinin dış politika olgusu kimlik merkezli aşılmaya çalışıldığı ancak genel itibariyle bu ilkelerin tatbik edildiği görülmektedir. Sonuç olarak Batıcılık, içeride reformist ve kimliğe içkin olmasına karşılık dış politikada güvenliğe endeksli olmuş, statükoculuk ise güvenliğin sağlanması için aşılmıştır. Kemalizm’in temsilcisi Cumhuriyet Halk Parti’sinin dış politika anlayışında Batıcılık ve statükoculuk ilkeleri sürdürülmekle birlikte son dönemlerde Parti metinlerinin ve karar vericilerin söylemlerinde kimliksel yaklaşımlar baskındır. Bunun analizi ise post-yapısalcı kuram vasıtasıyla gerçekleştirilmiştir.
Keywords : Batıcılık, Statükoculuk, Türk Dış Politikası, Cumhuriyet Halk Partisi, Atatürk