TÜRK VATANDAŞLIK SİYASETİNİ YARIM KALAN BİR GÖÇ HİKÂYESİNDEN DEĞERLENDİRMEK: GAGAUZLAR VE TÜRK KİMLİĞİ

Authors : Rukiye SAYGILI

Pages : 131-154

View : 18 | Download : 14

Publication Date : 2022-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Cumhuriyet’in kurucuları, millî kimliğin temel dayanaklarını belirlerken politik-hukukî bir vatandaşlık siyaseti izlemek istemelerine rağmen ‘millî kimliğe atıfla kimlerin içeride ve dışarıda kalacağı’ sorunsalı nedeniyle bunu başaramamışlardır. Türk millî kimliğinin inşasında farklı dönemlerde din, Türk soylu olma ya da Türk kültürüne bağlı olma gibi farklı bileşenler mevcuttur. Bu dönemlerdeki hâkim paradigma ile uygulamaların tek tip olmaması, millî kimliğin inşasında hangi bileşenin esas olduğunu anlamayı imkansızlaştırmaktadır. Ancak pratikte vatandaşlık bağı ile millî kimlik inşa edilirken Cumhuriyet’in ilk yıllarından itibaren Türk soylu olmaktan ziyade Müslüman olmak öne çıkmaktadır. Bu bağlamda bu çalışma, milliyetçi dalganın etnik ve ırkî olandan daha fazla beslendiği 1930’lu yıllarda bile millî kimliğin inşasında milliyeti belirleyen unsurun din olduğunu Türkçe konuşan, Türk folklorunu yaşatan ama Hristiyan olan Gagauzlar özelinde açıklamayı amaçlamaktadır. Birincil ve ikincil kaynaklara dayanan betimsel bu çalışma, Hamdullah Suphi Tanrıöver’in yoğun çabalarına rağmen Türk olarak kabul edilen Gagauzların ‘neden Türk milletine kabul edilip göçlerine izin verilmediği’ sorusunu cevaplamaktadır. 
Keywords : Türk milli kimliği, din, göç, Hamdullah Suphi Tanrıöver, Gagauzlar