TÜRKİYE’DE PARA ARZININ İÇSEL SÜRECİNE DAİR AMPİRİK BULGULAR

Authors : Ali Talih Süt, Mithat Dinçer

Pages : 98-118

Doi:10.58884/akademik-hassasiyetler.1485991

View : 82 | Download : 86

Publication Date : 2024-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Para arzının nasıl belirlendiğine dair iktisat literatüründe iki farklı görüş söz konusudur. Bunlardan birincisi para arzının parasal otoritelerce belirlendiğini öne süren dışsal görüş; diğeri ise para arzının piyasada oluşan talep neticesinde belirlendiğini öne süren içsel görüştür. Bu doğrultuda para arzının belirlenmesi sürecinde literatürde sıklıkla banka kredileri ile para arzı tanımları arasındaki ilişki incelenmiş ve Türkiye kapsamında ağırlıklı olarak para arzının içselliğine işaret eden bulgulara ulaşılmıştır. Buna yönelik olarak bu makalede iki önemli husus aydınlatılmaya çalışılmıştır. Birincisi, Türkiye ekonomisi çalışmanın ele alındığı 2005-2023 yılları arasında sıklıkla döviz şoklarına uğramış olduğundan geniş tanımlı para arzının yapısında bir değişim olup olmadığı ve bu durumun kaydi para yaratma sürecine işaret eden banka kredileri ile olan ilişkisini bozup bozmadığı incelenmiştir. İkinci husus, kredilerin M2 para arzı ve taban üzerindeki belirleyici etkisi sorgulanarak para arzının içselliği konusu 2005 yılı 4. Çeyrek ile 2023 yılı 4.çeyrek arası dönemde aydınlatılmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda elde edilen sonuçlar para arzının içsel olduğuna işaret ederken, para arzı tanımında yer alan yabancı para mevduatlarının para arzında yapısal değişime neden olduğu sonucunu doğrulanmıştır.
Keywords : İçsel Para Arzı, Banka Kredileri, Parasal Taban