SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMANIN GÖZ ARDI EDİLEN AKTÖRLERİ: TÜRKİYE\\\'DE PLASTİK GERİ DÖNÜŞÜM İŞÇİLERİ

Authors : Burcu Yerlikaya Yaran

Pages : 508-541

Doi:10.58884/akademik-hassasiyetler.1512576

View : 38 | Download : 35

Publication Date : 2025-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, Türkiye’de plastik geri dönüşüm sektöründe çalışan işçilerin çalışma koşullarını ve sağlık ve güvenlik risklerini açığa çıkarmayı amaçlamaktadır. Geri dönüşümün pek çok ülkede politik bir zorunluluk haline gelmesi, Türkiye’nin önemli bir plastik atık ithalatçısı olması ve yasa dışı yollarla Türkiye’ye gönderilen plastik atıklar, plastik geri dönüşüm sektörünü giderek büyütmüştür. Bu sektörün kontrolsüzce büyümesi, kayıt dışı bir plastik geri dönüşüm ekonomisi oluşturmuştur. Bu durum, plastik geri dönüşüm işçilerinin sağlıksız ve güvensiz şartlarda çalışmasına neden olmaktadır. Bu sektörde; iş kazaları ve meslek hastalıkları, uzun çalışma saatleri, düşük ücretler, vasıfsız işçi talebi, göçmen ve çocuk işçiliği ve kayıt dışı çalışma yaygındır. Yeşil iş kapsamında sunulan plastik geri dönüşümü çevre dostu bir uygulama olarak yükselişe geçse de plastiklerin içerdikleri toksik kimyasalların geri dönüşüm esnasında atmosfere karışması sera gazı emisyonlarını da artırmaktadır. Bu bağlamda iklim krizinin çözümü için hem çevreyi hem de işçileri koruyan adil bir dönüşüm planlanmalıdır. Yeşil geçiş öncesinde ihtiyaçların ve fırsatlar kadar risklerin de göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Plastik atıkların zararlarını ortadan kaldırmanın en önemli yolu, plastik üretimi ve tüketiminin kalıcı olarak azaltılmasıdır.
Keywords : plastik geri dönüşüm işçileri, yeşil işler, işçi sağlığı, iş güvenliği, sürdürülebilir kalkınma