İLİŞKİLİ VE İLİŞKİSİZ ÇEŞİTLİLİĞİN AR-GE FAALİYETLERİ ÜZERİNE ETKİSİ: TÜRKİYE DÜZEY-1 BÖLGELERİNDEN KANITLAR

Authors : Yusuf Ünsal

Pages : 312-346

Doi:10.58884/akademik-hassasiyetler.1572389

View : 45 | Download : 30

Publication Date : 2025-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Yerel yenilikçi çabaların artışı, bilgi yayılımını hızlandırarak, Ar-Ge yoğun bölgelerdeki firmaların daha karmaşık bilgi akışlarıyla yüksek inovasyon potansiyeli kazanmasını sağlamaktadır. Bu doğrultuda, çalışma 2010-2022 yılları arasında Türkiye’nin Düzey-1 bölgelerinde ilişkili ve ilişkisiz çeşitliliğin Ar-Ge faaliyetleri üzerindeki etkilerini incelemektedir. Öncelikle, Türkiye Düzey-1 bölgeleri için ilişkili ve ilişkisiz çeşitlilik değerleri hesaplanmış, ardından sabit etkiler ve Yarım Panel Jackknife (HPJ) yöntemi kullanılarak bu çeşitlilik ölçütlerinin Ar-Ge harcamaları ve Ar-Ge insan gücü üzerindeki etkileri analiz edilmesi açısından literatüre katkı sağlamaktadır. Ayrıca çalışma, ilişkili ve ilişkisiz çeşitliliğin Türkiye Düzey-1 bölgelerindeki etkilerini araştırmasıyla öne çıkmaktadır. Panel veri analizlerinde elde edilen sonuçlara göre, ilişkili çeşitlilik Ar-Ge insan gücü üzerinde pozitif bir etkiye sahipken, ilişkili ve ilişkisiz çeşitliliğin Ar-Ge harcamaları üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmamıştır. Bu bulgular, ilişkili endüstriler arasında bilgi değişimi ve bölgesel iş birliğinin Ar-Ge kapasitesini artırmada kritik bir rol oynadığını, ancak ilişkisiz çeşitliliğin radikal yenilik potansiyelinin henüz tam olarak kullanılamadığını göstermektedir. Bu nedenle, politika yapıcıların Türkiye\\\'de sürdürülebilir inovasyonu ve bölgesel kalkınmayı desteklemek amacıyla Ar-Ge kapasitelerini ve çeşitlilik türlerini güçlendirmeye odaklanmaları önerilmektedir.
Keywords : Ar-Ge Harcaması, İlişkili Çeşitlilik, İlişkisiz Çeşitlilik, Ar-Ge Personeli