Ardeşen Yöresi Horon Pratiğinde Fora Unsuru

Authors : Erkan SARAL

Pages : 26-39

View : 11 | Download : 8

Publication Date : 2019-12-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Doğu Karadeniz bölgesinde yer alan Rize ilinin Ardeşen ilçesinde yaşayan insanların, geleneksel müzik kültürleri içerisindeki horon pratiğinde icra edilen fora yapıları incelenmiştir. Horonun, yörelere göre değişen çeşitleri ve oyun biçimleri vardır. Horon ezgilerinin biçimsel şemaları içerisinde fora bölümleri de yer almaktadır. Bu bölümlerde; horon oyuncuları dinlenmeye geçerler ve horon formunun sözlü kısımlarını icra ederler. Bu sözlü kısımlar genellikle yedili hece vezni ile oluşturulmuş manilerden ibarettir. Fora bölümlerinde kafiye şeması; aaba, abab ve abcb biçimindedir. Fora bölümlerini horoncu yönetir ve tulum icracısı ile oyunculara komut vermek sureti ile yapılandırır. Anonim nitelikli sözlerin ya da doğaçlama kurulan atma sözlerin, horonun ezgi kalıbına ya da horon ezgisi dışında başka bir ezgi kalıbına giydirilmesi ile fora bölümü tamamlanır. Horonlarda fora bölümlerinde işlenen konular gündelik hayatla ilgili konular olup, çoğunlukla sevdalık üzerinedir. Fora bölümlerindeki ritmik yapı, iki zamanlı ve beş zamanlı olarak tespit edilmiştir. Ezgilerin donanımında bir koma si bemol sesi bulunmakta ve Türk müziği nazariyatında Arel sistemine göre bu ezgiler, uşşak makamına tekabül etmektedir. Eşlik çalgısı olarak ise tulum kullanılmaktadır.
Keywords : Ardeşen, Horon, Müzik, Fora