KUR’AN’I KERİM’DEKİ HZ. YUNUS KISSASI VE MİNYATÜR SANATINA YANSIMALARI

Authors : Elif BAYRAK KAYA

Pages : 59-78

View : 6 | Download : 5

Publication Date : 2021-04-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Kur’an’da ismine sure olan Hz. Yunus’un kıssası bize Yunus peygamber ve peygamber olarak gönderildiği Ninova ahalisinin başından geçenleri anlatmaktadır. Kur’an da anlatılan ve bir masal kahramanının başından geçen olayları anımsatan bu kıssa, Avrupa ve İslam ikonografisinde de kendine geniş bir yer bulmuştur. İnsanlar arasında hemen hemen her dönem ilgi ve merak uyandıran Hz. Yunus’un balık tarafından yutulması ve mucizevi kurtuluşu, farklı dönem ve üsluplarda resmedilmiş pek çok minyatür yorumu bulunmaktadır. Minyatür örneklerde, ejder, yılan, balık, kaplumbağa, at, karaca gibi mitolojik yaratıklar ve çıplak insan bedenlerinin tasvir edildiği görülmüş ve minyatür yorumların içine yerleştirilen bu motiflerin mitolojideki anlamları ve kompozisyon ile bağlantıları arasında değerlendirmeler yapılmıştır. Minyatür örneklerdeki konu dağılımı Hz. Yunus’un bindiği dolmuş geminin denizde kalması ile Hz. Yunus’un denize atılması, Denize düşen Hz. Yunus’un bir balık tarafından yutulması, balığın karnından çıkarılması ve kıyıda iyileşme sürecini anlatan yorumlar olarak karşımıza çıkar. Makalenin evrenini, Hz. Yunus kıssasının yorumlandığı minyatürlerden seçmeler oluşturmaktadır. Örneklem gurubu olarak bir adet Yunus’un gemiden atılma ve balık tarafından yutulma anı, yedi adet Yunus’un balığın karnından kurtarılma sahnesi ve bir adet Yunus’un kıyıda iyileşme sürecini yorumlayan toplam dokuz minyatür örnek incelenmiştir. Araştırmada; alan araştırması, tarama ve analiz yöntemleri kullanılmıştır
Keywords : Hz Yunus Peygamber, Minyatür Sanatı, Balina, Gemi, Kabak Bitkisi