EV TEKSTİLİNDE GIDA ATIKLARI İLE DOĞAL BOYAMA SHİBORİ UYGULAMALARI

Authors : Kader Atış, Duygu İrem Can

Pages : 69-85

View : 64 | Download : 81

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Conference Paper

Abstract :Sanayi ve teknolojinin hızla geliştiği üretim ve tüketimin arttığı tekstil alanında da sürdürülebilirlik kavramı ile karşılaşmaktayız. Bu kavram ürünlerin üretim aşamasından tüketim aşamasına tüm süreçlerde karşımıza çıkmaktadır. Bu süreçler içinden üretim aşamasında kullanılan elyaf, iplik, kumaş vb. ürünlerin renklendirilmesinde kullanılan boyarmaddelerin çevreye olan zararları bulunmaktadır. Günlük olarak tükettiğimiz yiyecekler sonrasında gıda atıklarına dönüşmektedir. Oluşan bu gıda atıklarından bazıları doğal boyama işlemlerinde kumaş yüzeylerini renklendirmek için kullanılabilmektedir. Kumaş yüzeyi renklendirmek için kullanılan çeşitli kumaş boyama teknikleri bulunmaktadır. Bu teknikler arasında Uzakdoğu ve Asya kökenli shibori kumaş boyama tekniği yer almaktadır. Shibori kumaş boyama tekniği ile renklendirme yapılırken kumaşa çeşitli direnç işlemleri uygulanarak boyama yapılmaktadır. Bu direnç işlemleri kumaş üzerine yapılan dikiş, katlama, bağlama ya da bazı materyallerin yardımıyla gerçekleştirilen sıkıştırma işlemlerinden oluşmaktadır. Shibori tekniğinde kumaş yüzeyleri, giysiler, örtü vb. tekstil ürünleri renklendirilebilmektedir. Bu çalışmada shibori teknikleri kullanılarak gıda atıkları ile boyama çalışmaları yapılmıştır. İlk olarak seçilen kumaş üzerinde desen ve renk çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışmalarda doğal boyama malzemesi olarak evsel atık kategorisinde yer alan soğan kabukları, nar kabukları ve siyah çay atıkları seçilmiştir. Shibori tekniklerinden sıkma-bağlama shibori ve katlama shibori seçilmiştir. Yapılan uygulamalar bu seçimler üzerinden şekillendirilmiş ve ev tekstili alanının mutfak tekstili kategorisi için runner ve amerikan servisi ürünleri tasarlanmıştır. Doğal boyama ve shibori tekniği uygulanan kumaş yüzey çalışmaları üzerinden Clo giysi simülasyon tasarım programı yardımı ile ürün tasarımları yapılmıştır. Yapılan çalışmada ev tekstili alanına teknoloji ve doğal boyama yöntemlerinin birlikte kullanıldığı yenilikçi, çevreye duyarlı ürünler kazandırmak amaçlanmaktadır.
Keywords : Sürdürülebilirlik, Gıda atığı, Doğal boyama, Ev tekstili, Shibori