Modern Resim Sürrecinde ,`Soyut` ve `Soyutlayıcı` Yaklaşımlarda Biçimsel-Eleştirel Yapılanma

Authors : Süleyman ÖZDERİN

Pages : 0-0

View : 21 | Download : 11

Publication Date : 2009-03-22

Article Type : Research Paper

Abstract :İlkel çağlardan bu yana insanoğlunun zihinsel varlığı üzerine inşa edilmeye çalışılan sanat, yüzyıllar boyunca yapıtlar aracılığıyla sanatçıların biçim dillerine göre kimlik kazanmıştır. Hemen hemen her kültürde yaratıcı sanatın var-oluş amacı olan biçim verme edimi, eserlerin yansıtılma aracı olarak kullanılırken elde edilen sonuçlarda daima biçimsel ifadedeki farklar üzerinde durulmuştur. Yaratıcı araştırmalarda `neyin biçim olarak vurgulanmaya çalışıldığı konusunda` önceki anlayışlara göre, sanatsal kaygıların daha yoğun olarak irdelenmeye ve eleştirilmeye başlandığı dönem `modernizmin` gelişim sürecine karşılık gelir. `Modernizmi` yapılandıran bütünsel unsurlar biçimin sanatsal ifadedeki anlamını `mekan` ve `figür` taklitlerinden uzaklaştırarak, soyut vesoyutlayıcı anlamda daha zihinsel bir kavrayışla ele alır. Biçimin modernizmle kazandığı deneysel gelişmeler;özellikle kübizmin soyutlayıcı tavrı içinden daha fazla sorguianmış gibi görünse de, başta pürizm, De-stijl, konstrüktüvizm,fütürizm, dada gibi, aslında kübizmle kronolojik uyumsuzluk süreci içinde gelişen `kökten biçimci` akımlar, soyut ve soyutlayıcı unsurların kaynaklık noktalarını birbirine paralel bağımsızlıklarda geliştirmiştir. Biçimsel yapılanma konusunda Avrupa kökenli girişimiere dayanan bu gelişmelerden sonra; 2. Dünya savaşının akışı içerisinde `soyut` laşma eğilimi Amerikan sanatında ağırlık kazanmıştır. 1940-1955 yılları arasında Amerika`da yoğunlaşan sanatsal gelişmeler söz konusu bu salt soyut eğilimleri giderek sentetikleştirmiş, `soyutdışavurum` çatısı altında, `renk alanı` insert ignore into journalissuearticles values(color field); `eylem resmi` insert ignore into journalissuearticles values(action painting); gibi iki ana alana ayrılmasına neden olmuştur. Bu anlamda makalenin içeriği ve yöntemi; `soyut` ve `soyutlayıcı` yaklaşımlar arasındaki biçimsel yapılanma ilişkilerinin, `yöntem olarak uygulanış` insert ignore into journalissuearticles values(soyut ve soyutlamacı biçimlerin içeriksel derecelere göre belirlenmesi); süreci içinde incelenerek eleştirilmesine dayanmaktadır.
Keywords : Soyut, Soyutlama, Biçimsel, Modern sanat, Figür, Non figür, Yapılanma