BELÂGAT, USÛL-İ FIKIH, KELAM VE DİL FELSEFESİ ODAĞINDA HÂSIL Bİ’L-MASDAR TARTIŞMASI: EMÎR PÂDİŞÂH’IN ESERİ BAĞLAMINDA BİR TETKİK

Authors : Murat TALA

Pages : 359-396

View : 14 | Download : 10

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makale dilbilimsel bir anlam problemi olan hâsıl bi’l-masdar konusunu irdelemiştir. Hâsıl bi’l-masdar meselesi Arap dili, belâgat, usûl-i fıkıh ve kelâm ilimlerinde tartışılmıştır. Mesele gösterge bilim, anlam bilim, semantik, dilbilim ve dil felsefesi ile ilgili bir anlam evreninde ele alınmıştır. Makale konuyu irdelerken genel olarak hâsıl bi’lmasdar meselesi etrafında temellendirilmeye çalışılan anlam problemini incelemiştir. Özel olarak ise Emîr Pâdişâh el-Buhârî’nin insert ignore into journalissuearticles values(ö. 987/1579); Risâle fî beyâni’l-ḥâsıl bi’lmaṣdar adlı eserini tetkik etmiştir. Çalışma ilk olarak hâsıl bi’l-masdar meselesini irdelemeye odaklanmıştır. Daha sonra Emîr Pâdişâh el-Buhârî’nin hayatı ve eserleri hakkında açıklama yapmıştır. Makale ayrıca Risâle fî beyâni’l-ḥâsıl bi’l-maṣdar adlı eseri incelemiştir. Daha sonra eserin günümüze ulaşan nüshalarını tetkik ederek eserin tahkikli metnini sunmuştur. Tahkikli kısımda öncelikle Risâle fî beyâni’l-ḥâsıl bi’l-maṣdar’ın daha iyi anlaşılmasını sağlayan ve eserin bağlamını oluşturan metinleri orijinal dilinde vermiştir. Bu noktada Kazvînî’nin insert ignore into journalissuearticles values(ö. 739/1338); Telhîsu’l-Miftâh, Teftâzânî’nin insert ignore into journalissuearticles values(ö. 792/1390); el-Mutavvel ve Fenârî Zâde Hasan Çelebî’nin insert ignore into journalissuearticles values(ö. 891/1486); Hâşiye ‘ale’l-Mutavvel adlı kitaplarının konuyla ilgili yerlerini tahkikli metnin baş tarafına ayrıca eklemiştir. Daha sonra eserin bazı nüshalarını karşılaştırarak tahkikli metni ortaya çıkarmıştır.
Keywords : Arap dili ve belâgatı, dilbilim, anlam bilim, hâsıl bil masdar, Emîr Pâdişâh