Hindistan’da İngiliz Eğitim Sisteminin Sir Seyyid Ahmed Han’ın Eğitimciliği Üzerindeki İz Düşümleri

Authors : Salih Kalkan

Pages : 258-283

Doi:10.51121/akif.2024.66

View : 86 | Download : 89

Publication Date : 2024-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Seyyid Ahmed Han, çağdaş İslami akımlardan Aligarh Hareketi\\\'nin ilk temsilcisidir. O, Hindistan’da sadece İslam düşüncesindeki modernleşme hareketiyle değil aynı zamanda eğitimci kimliğiyle de dikkatleri üzerinde toplayan bir figürdür. Onun bu yönüne ilişkin gelişen literatürde Seyyid Ahmed Han’ın eğitimciliği genellikle \\\"geri kalmış\\\" bir toplumun \\\"ilerlemesi” için girişilen bir çaba ile çerçevelenmektedir. Ancak Seyyid Ahmed Han\\\'ın hayatı boyunca nitelikli bir eğitim almadığı bilinen bir durum olmasına rağmen onun bulunduğu toplum içerisinde eğitimci bir kimse olarak nasıl ön plana çıktığı konusu, mevcut literatür ışığında muğlaklığını korumaktadır. Üstelik onun bir eğitimci olarak öne çıktığı dönem, İngiliz oryantalistlerin eğitim kurumlarını sömürgeci idealler doğrultusunda şekillendirdiği bir sürece tekabül etmektedir. Bu noktada İngilizlerle yakın temas içinde olması, eğitimci kimliğinin oluşumunda İngiliz oryantalistlerin fikir ve faaliyetlerinin etkisini gündeme getirmektedir. Nitekim Seyyid Ahmed Han\\\'ın geleneksel eğitime bakışı, eğitim dili olarak İngilizce konusundaki ısrarı ve Batılı modern paradigmaların toplumsal ilerlemedeki merkezi rolü gibi konularda İngiliz oryantalistlerle hemfikir olduğu görülmektedir. Ayrıca en büyük eseri olarak kabul edilen Mohammedan Anglo Oriental College (günümüzde Aligarh Muslim University) ise kurulduğu dönemde açılışından işleyişine kadar İngiliz oryantalistlerin etkisi altında kalmıştır. Bu bağlamda, elinizdeki bu çalışma Seyyid Ahmed Han’ın eğitimci kimliğinin oluşumunda Hindistan\\\'daki sömürge eğitiminin iz düşümlerine odaklanarak, onun eğitimci yönüne ilişkin literatürdeki muğlaklığın giderilmesine katkı sunmayı amaçlamaktadır.
Keywords : İslam Mezhepleri Tarihi, Seyyid Ahmed Han, Hindistan, Eğitim, Oryantalizm-Sömürgecilik