MALATYA ULU CAMİ MİMARİ, DEKORATİF VE YAPISAL MALZEMELERİNİN ARKEOMETRİK KARAKTERİZASYONU

Authors : Ali Akın AKYOL, Ercan AKSOY, Yusuf Kagan KADIOĞLU

Pages : 274-298

Doi:10.48122/amisos.1175555

View : 19 | Download : 13

Publication Date : 2022-12-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Tarihi yapıların korunması ve yaşatılması her ne kadar önemli olsa da bunun doğru teknikler ve multidisipliner bir çalışma ile yapılması da önemlidir. Korumadaki öncelikli faktörlerden bir tanesi doğru malzeme seçimi olması sebebiyle, yapının belgelenmesine ek olarak yapı malzemelerinin de analiz edilmesi önemlidir. Bu doğrultuda Malatya Ulu Camisi’ne ait malzemeler arkeometrik açıdan incelenmiştir. 1224 yılında inşa edilmiş yapının farklı bölümlerinden alınan taş, tuğla, çini, harç ve sıva örnekler analiz edilmiştir. Fiziksel testler ile fiziksel özellikler kondaktometrik analiz ile ise malzemelerdeki tuz türleri ve çözünen tuz miktarları belirlenmiştir. Granülometrik analiz sonucunda agrega tane boyutları ve oranları insert ignore into journalissuearticles values(harç ve sıvalarda);, optik yöntem ile de tüm malzemelerin petrografik özellikleri tespit edilmiştir. Cami inşasında en çok kullanılan taş türü latittir. Onarım sırasında kullanılan tuğlaların dayanımı özgün tuğlalara göre daha yüksektir. Özgün harç ve sıvaların bağlayıcı içeriğinde kireç/kil ve kireç/alçı/kil karşımı, onarımda kullanılan harç ve sıvaların bağlayıcı içeriğinde ise çimento/kireç, çimento/kil ve kil/kireç/çimento karışımı olduğu belirlenmiştir. Çiniler turkuaz, bordo ve siyah renkte olup, turkuaz örnekte bakır, demir, kalay, kurşun, bordo ve siyah örnekte ise mangan ve demir elementleri bulunmaktadır. Çalışma ile elde edilen veriler restorasyon uygulamalarının doğru yapılabilmesi amacıyla önem arz etmektedir.
Keywords : Malatya Ulu Cami, Restorasyon, Selçuklu, Arkeometri, Malzeme Analizi