SADBERK HANIM MÜZESİ’NDE BULUNAN KUMAŞ ÖRNEKLERİNİN MOTİF VE KOMPOZİSYON ÖZELLİKLERİ

Authors : Sibel Karademir

Pages : 32-45

Doi:10.48122/amisos.1389115

View : 75 | Download : 114

Publication Date : 2024-06-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye’de ilk özel müze olması açısından önem arz eden Sadberk Hanım Müzesi sanat tarihi, arkeoloji ve el sanatları alanlarında birçok eseri koleksiyonunda bulundurmaktadır. Müzede taş, ahşap, seramik, çini, kıyafet ve kumaşlar gibi birçok eser sergilenmektedir. Tarihi Orta Asya çadır dönemine kadar dayanan Türk kumaş sanatı doku özelliği, malzeme ve renk zenginliği bakımından geleneksel el sanatları içinde oldukça önemli bir yer tutmaktadır. Kumaş sanatı dokuma teknikleri ve üzerinde bulunan motifleri ile insanların duygu ve düşüncesini, bölge özelliklerini, tarihi değerleri, sosyo-ekonomik faaliyetleri, kültür biçimlenişini göstermesi bakımından oldukça önemlidir. Gün geçtikçe kumaş sanatı sosyal statünün, gösterişin, süsün, zenginliğin ve zarafetin bir simgesi olmuştur. Bu anlamda sadece ülkemizde değil tüm dünyada kumaş ve giyim hala zenginlik ve statü özelliğini sürdürmektedir. Araştırma kapsamında Sadberk Hanım Müzesi arşivinde bulunan sevai ve ustufa kumaşları incelenmiştir. Araştırmanın konusunu arşiv kısmında yer alan fragman kumaşlardan olan 3 adet ustufa ve 2 adet sevai kumaşı oluşturmaktadır. İlk kullanımından günümüze kadar çeşitli değişimler ve gelişimler gösteren kumaşlar dokunduğu yer ve kullanılan malzeme bakımından kendi içerisinde farklı motif ve kompozisyon özellikleri taşımaktadır. Bu incelemeler doğrultusunda kumaşlarda bulunan motif ve kompozisyon özellikleri, desen tasarımı, renk ve malzeme konuları ele alınmıştır. Araştırma sonucunda ustufa ve sevai kumaşların motif ve kompozisyon özellikleri ortaya konulmuştur.
Keywords : Sadberk Hanım Müzesi, Ustufa, Sevai, Osmanlı Dönemi, Kumaş