Azerbaycan Türkiye Çok Taraflı İlişkilerine Yön Veren Dinamikler: TDT- TÜRKSOY-TÜRKPA

Authors : Oğuz Kağan Bayrakdar, Burcu Temür

Pages : 1-26

Doi:10.33404/anasay.1525913

View : 85 | Download : 98

Publication Date : 2024-11-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) dağıldıktan sonra bağımsızlığını kazanan ülkeler, ulus kimliklerini inşa edebilmek ve uluslararası sisteme entegre olabilmek adına çeşitli girişimlerde bulunmuşlardır. Bu hususta diğer devlet ve kuruluşlarla iş birliği yapma yoluna gitmiş ve siyasi yapılanmalarda varlık göstermeye çalışmışlardır. Azerbaycan, Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan gibi bağımsızlığını yeni elde eden Türk Cumhuriyetleri kültür, tarih, din, etnik köken gibi ortak değerlerin de etkisiyle Türkiye öncülüğünde iş birliği sürecine başlamışlardır. Bu durum da çalışmanın konusu olan teşkilatların ortaya çıkışına zemin hazırlamıştır. Bu çalışma Azerbaycan ve Türkiye cumhuriyetleri arasındaki çok taraflı ilişkilere, bu ilişkileri tesis eden dinamiklere odaklanmıştır. Araştırmanın amacı iki ülkenin çok taraflı ilişkilerine katkı sağlayan teşkilatların ortaya konulması, bu teşkilatların ne ölçüde etkili olduğunun araştırılmasıdır. Devam eden bölümde iki ülke ilişkilerinin kısa analizi yapılmış ve Türk Devletler Teşkilatı (TDT), Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA), Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) gibi çeşitli oluşumların Azerbaycan-Türkiye çok taraflı ilişkilerine etkisi tartışılmıştır. Herhangi bir tehdide karşı ülkeleri güven içinde tutan bu tür oluşumlar hem ülkesel hem de bölgesel güvenlik açısından önem addetmektedir. Çalışmada yine bu teşkilatlara üye olan ülkeler, bu ülkelerin ortak beklentileri, bölgesel sorunların alınan kararlara etkisi tartışılmış; bu bilgiler Azerbaycan-Türkiye çok taraflı ilişkiler konteksinde değerlendirilmiştir.
Keywords : TDT, TÜRKPA, TÜRKSOY, Azerbaycan, Türkiye, Çok Taraflı İlişkiler