Nusayriler’de “Amcalık” Kurumu ve İşlevleri

Authors : Cahit ASLAN

Pages : 202-214

View : 13 | Download : 18

Publication Date : 2018-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Genellikle Müslüman topluluklar içerisinde gösterilen Nusayriler, Arap Alevisi olarak da bilinirler. Akidelerinin tarifi olarak ifade edilen Nusayrilik ise Batınilikten kaynaklanan bir Şii fırkasıdır. Türkiye’nin Doğu Akdeniz havzasında yer alan Mersin, Tarsus, Adana, İskenderun, Antakya ve Samandağ şehirleri ve kırsal bölgelerinde yaşayan Nusayrilerin ana kolu Suriye’nin Lazkiye bölgesinde bulunur. Her kültür öğesi gibi dini bilgi ve davranışlar bebeklik dönemlerinden itibaren sosyalizasyon faktörleri tarafından adım adım bireylere aktarılır. İşte bu çalışmanın amacı Türkiye’nin spesifik dini gruplarından biri olan Nusayrilerde dini sosyalizasyon faktörü olarak özgün “Amcalık” kurumunun yapısal-işlevsel sosyoloji açısından ele alıp incelenmesidir. Toplumsal yapıların açık işlevlerinin yanı sıra gizli işlevleri de bulunmaktadır. Ayrıca sosyal yapıların bozuk işlevleri de söz konusudur. Çalışmanın ihtiyaç duyduğu veriler alan araştırması kapsamında gözlem ve bireysel görüşme gibi teknikler ile elde edilmiştir. Araştırmanın temel verileri Nusayri çalışmalarına ilişkin literatürün tekrar gözden geçirilmesi ile oluşturulmuştur. Çalışma betimsel bir çalışma olup geleceğe yönelik bir projeksiyonda bulunmamaktadır. Bu çalışmaya göre Nusayrilerdeki amcalık kurumu yalnızca dini akideye ilişkin bilgileri genç Nusayri erkek bireylere aktarmamaktadır, aynı zamanda toplumun gizli örgütlenmesini de sürdürmekte; diğer yandan Nusayrilerde sosyal sermaye de meydana getirmektedir. Fakat amcalık sürecini tamamlayan genç erkek Nusayriler düşünsel olarak Türkiye toplumu ile arasında bütünleşmeyi gerçekleşmemektedir. Bu durum da amcalık kurumunun bozuk ya da ters fonksiyonları konusundan bir algının oluşmasına neden olmaktadır. Nusayriler Türkiye toplumunun temel bileşenlerdir. Fakat işlevsel bütünlükleri tekrar üzerinde düşünülmeyi gerekli kılmaktadır.
Keywords : Nusayriler, Arap Aleviliği