Hadislerde Hz. Peygamber’in Eleştirileri

Authors : Recep BİLGİN

Pages : 164-177

View : 17 | Download : 15

Publication Date : 2020-12-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Eleştiri/tenkit insanlığın doğruyu/hakikati ortaya çıkarmak için hiçbir zaman terk edemeyeceği bir uygulamadır. Başta Kur’ân-ı Kerîm olmak üzere hadisler ve tüm İslâmî ilimlerde tenkit/eleştiri vazgeçilmez bir husustur. Hz. Peygamber, kendilerine dini tebliğ ettiği ve bu doğrultuda yetiştirmeyi hedeflediği sahâbenin, olumsuz eylemleri karşısında onlara insan olmaları açısından yaklaşarak, davranışlarını bu çerçevede değerlendirmiştir. Hadislerde; Hz. Peygamber’in, yanlış fiilleri yapan sahâbe neslini kınama, tahkir etme ve aşağılama gibi tutumlardan kaçınarak, onların sergiledikleri bu tür eylemler karşısında genelde “bazılarına ne oluyor ki şöyle şöyle yapıyorlar”, “insanlara ne oluyor ki”, “benden değildir”, “bizden değildir”, “veyl/yazıklar olsun” ve “sizin hayırlınız değildir” gibi farklı cümle kalıplarıyla tenkit ettiği görülmektedir. Çalışmada Hz. Peygamber’in sahâbenin yanlış yapmaları durumunda direkt şahsı hedef almaması, onları rencide etmeden genel ifadeler kullanmak suretiyle kişilerin toplum içerisindeki konumunu da dikkate alarak hem kişiyi hem de müminleri eleştirerek eğitmeyi amaçlaması ve çeşitli olay/durum karşısında takındığı tavır, duyduğu ifadelere verdiği cevap ve yaptığı tenkitlerden örnekler alınarak konu değerlendirilmiştir. 
Keywords : Hadis, Tenkit, Olay, Davranış, Ahlak