TÜRKİYE’DE SİYASAL ELİT UZLAŞMASININ HALKIN AB’YE YÖNELİK TUTUMLARINA ETKİSİ

Authors : Zafer EVMEZ

Pages : 51-73

View : 16 | Download : 14

Publication Date : 2020-02-05

Article Type : Research Paper

Abstract :Avrupa bütünleşmesine dair Türkiye’deki halk desteği, Eurobarometer verilerine göre 2001 yılında belirginleşen yükseliş trendine rağmen, 2004 yılında başlayan tam üyelik müzakerelerini takiben düzenli olarak azalışa geçmiş ve bunu 2016 yılına kadar sürdürmüştür. Bu düşüşe Türkiye’de, Avrupa bütünleşmesine yönelik yönetsel reform çabaları nasıl eşlik etmiştir? Türkiye’de siyasetin belirleyici olduğuna dair varsayımlar bu olguyla ne ölçüde örtüşmektedir? Anılan ilişkiye araştırmada birer bağımsız değişken olarak ele alınan siyasal kutuplaşma ve seçim süreçlerinde Avrupa bütünleşmesine dair siyasal elitlerin tutumları ile AB’ye dair halk desteği arasındaki bağıntı sorgulanarak eğilinmiştir. Sorunsala ışık tutmak için ilkin siyasal elitlerin AB bütünleşmesine dair uzlaşmasının halk kitlesini de bu yönde sürükleyeceği yolunda bir hipotez kullanılmıştır. İkincisinde siyasal kutuplaşma ve seçim dönemlerinin artışının ilk hipotezdeki durumu tersine çevirdiği ileri sürülmektedir. Hipotezleştirilen yaklaşımlar, yöntemsel olarak nicel verilerin yanı sıra nedensellik ilişkisi bakımından da irdelenmiştir. Buna göre siyasal elitlerin AB bütünleşmesine dair uzlaşması, doğru orantılı olarak Türkiye’de kitlelerin AB’ye tutumlarını yönlendirmektedir. Öte yandan siyasal kutuplaşma ve seçim koşullarının kronikleşmesi ile siyasal elitlerin aralarındaki ve bir bakıma da kendi grupları içindeki uzlaşmanın bozulması olgusu siyasal elitlerin halkın tutumlarına göre stratejik konumlanmaya da gidebilmesine neden olmaktadır. Bu ise AB’ye uyuma dönük yönetsel reformları durdurabilmektedir. Dahası belirtilen olgu, olası bir siyasal elit uzlaşmasının etkisini sınırlayabilmektedir.
Keywords : elit uzlaşması, siyasal kutuplaşma, seçim, AB bütünleşmesi