HZ. HALİD B. VELİD NESLİNDEN MUSA ŞEFİK EFENDİ’NİN ŞECERESİ VE İCÂZETNÂMESİNİN TAHLİLİ

Authors : Esra Yildiz

Pages : 320-343

View : 77 | Download : 71

Publication Date : 2023-10-18

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı diplomatikasında İcâzetnâme, İslamî eğitimde kişinin yeterliliğini gösteren bir nevi akademik diplomadır. İlk olarak hadis literatüründe kullanılan icâzetnâmeler, alanlarına ve konularına göre farklılık göstermektedir. Şecere ise bir kişinin aile soy kütüğünün ağaç şeklindeki çizimine denmektedir. Şecere yerine soy ağacı, nesepname, nesep hücceti ve silsilename gibi kelimeler de kullanılmaktadır. İlmiye sınıfının özlük dosyalarıyla birlikte icazetname ve şecereleri de Şeyhülislamlık bünyesindeki Sicill-i Ahvâl İdaresi tarafından muhafaza edilmiştir. Sicill-i Ahvâl İdaresi’nin defter ve belgeleri, ulemanın şecerelerinin analizi açısından oldukça mühim kaynaklardır. Çalışmamızda, Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde yaşamış Hz. Peygamber’in ashabından Halid b. Velid’in neslinden Kudüs Mahkeme-i Şer‘iyyesi Başkatibi Musa Şefik Efendi’nin şeceresi ve icazetnamesi tahlil edilmiştir. İcazetnamesindeki bilgiler, Nakîbü’l-eşrâflık tarafından düzenlenen ve tasdiklenen seyyidlik şecereleriyle mukayese edilmiştir. Böylece Halid b. Velid’in neslinden gelen Hâlidîler ile ilgili resmiyet kazanan evrakların Osmanlı diplomatikasında sağlam bir zemine oturtulması hedeflenmiştir.
Keywords : İslam Tarihi ve Sanatları, Hz Muhammet, Halid b Velid, Şecere, İcâzetnâme, Sicill i Ahvâl