KUR’ÂN ÂYETLERİ BAĞLAMINDA FAİZE DAİR TOPLUMSAL YAKLAŞIMLAR

Authors : Erkan Kaya

Pages : 114-132

View : 124 | Download : 114

Publication Date : 2025-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede, faiz kavramı ve İslam\\\'daki ribâ yasağı araştırılmıştır. Kur’ân-ı Kerim’de ticaretten farklı bir kazanç şekli olarak tanımlanan faiz, zenginler ve aracı kurumlar lehine işleyen, emekçileri ve ihtiyaç sahiplerini sömüren bir sistem olarak değerlendirilmiştir. Tarih boyunca birçok medeniyet, faizi yasaklamış veya sınırlandırmaya çalışmıştır. Kur’ân’da faiz, riba olarak zikredilmektedir. Faiz ile riba arasında birebir olmasa da iş ve ana faktörler bakımından birçok benzerlik söz konusudur. Faizin toplumsal ve finansal anlamda birçok tesiri bulunmaktadır. Bu çalışmada âyetler ışığında faize dair uzman yaklaşımlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmamızda âyetler, hadisler ve tefsirler referans alınmıştır. Bu araştırmada ilahiyat alanında uzman olan akademisyenlerle mülakatlar gerçekleştirilmiş olup faiz, riba, ev ve araç kredilerine dair uzman kesimin görüş ve düşünceleri analiz edilerek aktarılmaya çalışılmıştır. Yine bu araştırmamızda faiz ile riba arasındaki bağlantı uzman akademisyenlerin görüş ve düşünceleri ekseninde ifade edilmiştir. Özellikle enflasyon bağlamında faizle ribanın birebir aynı olmadığını düşünenler olduğu gibi, faizin günümüz ekonomik sisteminde kaçınılmaz hale geldiğini belirtenler de bulunmaktadır. Katılım bankalarının kâr payı sisteminin faize alternatif olup olmadığı konusunda da farklı yorumlar yapılmıştır. Araç ve ev kredileri konusunda ise, faizli kredilerin caiz olmadığını söyleyenler çoğunluktadır. Ancak zaruret halinde, faizli kredi kullanımının caiz olabileceğini düşünenler de vardır. Genel olarak, faiz ve riba tartışmalarının modern ekonomik sistemin dinî boyutları açısından daha derinlemesine ele alınması gerektiği düşünülmektedir.
Keywords : Tefsir, Kurân, Faiz, Riba.