KSENOPHON’UN ANABASİS’İNDEN HAREKETLE BİR ANADOLU KADINININ POLİTİK PORTRESİ: KİLİKİA KRALİÇESİ EPYAKSA

Authors : Fariz ÖNCÜ

Pages : 137-170

Doi:10.46931/aran.2021.15.1.6

View : 19 | Download : 16

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :MÖ 5. yüzyılın sonlarında şahit olunan en önemli politik hadiselerden biri dönemin Pers insert ignore into journalissuearticles values(Akhaimenid); imparatoru II. Artakserkses ile onun küçük kardeşi Genç Kyros arasında yaşanan taht kavgasıydı. Genç Kyros’un Batı Anadolu’dan hareket ederek kardeşine karşı giriştiği askeri sefer Kunaksa’da insert ignore into journalissuearticles values(MÖ 401); II. Artakserkses’in zaferiyle sonuçlandı. Aslında bu savaşın sonucu kadar Genç Kyros’un sefer sırasında geçtiği bölgelerde yaşananlar da önemlidir. Bu yaşananlar; bölgesel savaşları, yağma eylemleri, diplomatik girişimleri, barış antlaşmaları, bölgesel yeni ittifakları ve idari değişimleri kapsayan geniş bir olaylar yelpazesinden oluşmaktadır. Bu olayların en belirgin örneklerine ise Genç Kyros’un sefer güzergâhı üzerinde yer alan Kilikia Bölgesi’yle olan ilişkilerinde rastlarız. Pers prensinin Kilikia Bölgesi’ne yaklaşması ve sonrasında bölgeyi ele geçirmesi bölge için askeri, politik ve idari bakımdan oldukça karmaşık, zor ve “yeni” bir durum yaratmıştı. Bu yeni süreç, öncellikle Kilikia yönetimi ile Genç Kyros’un birbirlerine karşı çeşitli askeri tedbirler almalarına sebep olmuştu. Ancak sorunların çözümü noktasında iki taraf arasında aynı zamanda diplomatik ilişkilerin kurulduğu da görülmektedir. Bu ilişkilerin yürütülmesinde ise Ksenophon’un Anabasis adlı eserinde geçen Kilikia kraliçesi Epyaksa asıl görevi üstlenmiştir. Epyaksa, antik kaynaklarda ismi politik hadiselerle anılan az sayıdaki Anadolu kadınlarından biridir. Buna rağmen dönemle ilgili çalışmalar ondan yeteri kadar bahsetmemektedir. Bu çalışmanın amacı Epyaksa’nın politik bir kadın olarak portresini ortaya koymaktır. Epyaksa’nın politik kişiliği; Kilikia Bölgesi’nin Pers idari sistemi içindeki geleneksel konumu, dönemin siyasal atmosferi, Ksenophon’un kadınlara karşı tutumu ve yine Ksenophon’un “Hellen merkezci” yaklaşımı göz önüne alınarak analiz edilecektir.
Keywords : Akhaimenid İmparatorluğu, Kadın, Epyaksa, Kilikia, Genç Kyros, Syennesis