Evrensel Tasarım Kavramı: Kentsel Peyzaj İle İlgili Örnekler
Authors : Okşan TANDOĞAN
Pages : 51-66
View : 11 | Download : 7
Publication Date : 2017-08-31
Article Type : Research Paper
Abstract :Toplum yalnızca sağlıklı bireylerden oluşmamaktadır. Toplumda yaşayan sağlıklı bireyler ise ömürlerinin bir bölümünü özel gereksinimlerle geçirmek zorunda kalabilmektedir. Bireyler için tam ve fiziksel yeterlilik geçici bir durumdur. Ancak tasarımcılar gerek ürünlerin gerekse de mekanın tasarımında kullanıcı olarak genelde ortalama, sağlıklı insanı dikkate alma almakta, var olan tasarım prensipleri ise ortalama fizyolojik yapılara sahip ve herhangi bir hareket kısıtlılığı bulunmayan kullanıcılar dikkate alınarak oluşturulmaktadır. Bu soruna çözüm olarak ortaya çıkmış olan “Evrensel Tasarım” kavramı engellileri de içine alan tüm insan kitlelerine yönelik olarak herkesin eşit erişebileceği ve eşit şartlarda kullanabileceği mekân, ürün, çevre ve donatımın tasarımı doğrultusunda ortaya çıkmış bir tasarım anlayışıdır. Bu tasarım yaklaşımı ürün tasarımından, fiziksel çevrenin tasarımı ile ilgilen mimarlığa, peyzaj düzenlemelerine, kentsel tasarıma, çevre kontrolü sağlayan basit sistemlerden, karmaşık bilgi teknolojilerine kadar değişen ölçekleri kapsayabilmektedir. Evrensel Tasarım kavramı doğrultusunda kent içindeki fiziksel çevrenin herkes için erişilebilir ve okunaklı kılınması, kent mekanın engelsiz mekanlar olarak düzenlenmesi kentlerin herkes için daha yaşanabilir kılınmasının bir gereğidir. Bu nedenle fiziksel çevrenin tasarımı ile ilgilenen diğer tasarım disiplinleri yanında Peyzaj Mimarlığı / Kentsel Peyzaj uygulamaları ile kent mekanının herkes için eşit ve engelsiz kullanmalarını sağlayacak biçimde, kullanışlı, okunaklı, erişilebilir bir düzenlemeler gerçekleştirmek kentsel yaşam kalitesinin yükseltilmesi açısından önem taşımaktadır. Bu çalışmada ilk olarak evrensel tasarım kavramı açıklanmış, ardından kentsel peyzaj ile ilgili düzenleme örnekleri evrensel tasarım kavramının ilkeleri doğrultusunda irdelenmiştir.Keywords : Evrensel tasarım, erişilebilir tasarım, peyzaj