Gaziantep Barak Türkmenleri Halk Hekimliği Uygulamaları Örnekleri Üzerine Bir İnceleme

Authors : Cevdet AVCI

Pages : 169-182

Doi:10.17067/asm.374437

View : 17 | Download : 11

Publication Date : 2018-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :İnsan doğayla olan mücadelesinde daima bilgi üreterek ayakta kalmıştır. Tecrübeye dayalı olarak ortaya çıkan bu bilgi birikimi, yazı gibi kayıt sistemlerinin olmadığı dönemlerde geleneksel bilgi aktarım sistemleriyle sonraki kuşaklara taşınabilmiştir. Bu geleneksel bilgi sistemlerinden birisi halk hekimliği uygulama ve inanmalarıdır. Halk hekimliği uygulama ve inanmaları tarihsel derinliği en eski olan halk kültürü unsurlarındandır. İnsan hastalıklar karşısında sağlıklı kalabilmek veya daha uzun yaşayabilmek için ilk zamanlardan beri halk hekimliği uygulamalarını üretmiş ve üretilen bu geleneksel bilgiler günümüze kadar taşınmıştır. Halk hekimliği uygulamaları, bir yanıyla bitkilerden elde edilen çeşitli karışımlarla elde edilen halk ilaçlarına dayanırken bir yanıyla da doğaüstü güçlerin kullanılmasına dayanır. İhtiyaçlardan kaynaklı olarak üretilen tüm geleneksel bilgi sistemleri gibi, halk hekimliği uygulamaları da bugünün insanının kısmen de olsa gereksinimlerine cevap verdiği için varlığını korumaktadır. Söz konusu bu inanma ve uygulamalar, bugün yeni iletişim teknolojilerinin yaygınlaşmasıyla daha görünür ve bilinir hale gelmiştir. Bu geleneksel tedavi yöntemleri bugün modern tıp merkezlerinin de gündemindedir. Bu makalede Gaziantep Barak Türkmenlerinden derlenen halk hekimliği uygulamaları incelenmiştir. Tarihsel süreçte konar-göçer bir Türkmen topluluğu olan Baraklar, bugün bir bölümü Suriye sınırında kalan bölgeye Osmanlı Devleti tarafından iskân edilmiştir. Barak Türkmenleri, yaşadıkları zorlu tarihsel süreç ve yerleştirildikleri kırsal bölgeden dolayı sözel hafızalarını iyi muhafaza etmiştir. Türk kültür coğrafyasında genel olarak var olan halk hekimliği uygulama ve inanmalarının önemli bir bölümü Barak Türkmenleri arasında da tespit edilmiştir. 
Keywords : Halk hekimliği, Barak Türkmenleri, medya