Perception of Europe Among Ottoman Intellectuals and Politicians Following the Second Constitutional Revolution (1908-1913)

Authors : Fatih Mehmet SANCAKTAR

Pages : 433-443

Doi:10.17067/asm.724148

View : 19 | Download : 26

Publication Date : 2020-07-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı, temelde II. Meşrutiyet Döneminde Türkiye’de yayınlanmış bazı gazeteler, hatıralar ve telif eserler kullanarak Osmanlı aydın ve siyasetindeki Avrupa/Batı algısını ortaya çıkarmaktır. Bu kaynakların kullanılmasının gerekçesi, doğrudan doğruya Osmanlı aydın ve yöneticisindeki Batı algısını verme çabasıdır. Ancak bu algı, bütün II. Meşrutiyet Dönemi boyunca değil, sadece 1908–1913 yılları arasında aranacaktır. Özellikle ifade edilen zaman aralığındaki meşrutiyetin ilanı, Trablusgarp’ın işgali, Balkan Savaşları gibi siyasi gelişmelerin, Avrupa algısını ne derece yönlendirdiğinin ortaya konulması, çalışmanın amacını daha iyi oraya çıkaracaktır. Bu noktada ifade edilen tarihi süreç içerisindeki yaşananların Osmanlı aydını ve siyasetçinin zihninde oluşturduğu biçim, algı Türk tarihinin ve günümüzde dahi kimi Türklerin tavırlarının izahına katkı sağlayacaktır. Dolayısıyla Türklerdeki mevcut Avrupa algısı, bir tarihi süreçte ortaya çıkmıştı ve oldukça tarihe ait özellikler taşımaktadır. Diğer taraftan bu çalışma amacına ulaşma noktasında, Osmanlı aydını ve Avrupa/Batı kavramlarının açıklanmasını önemli bulmaktadır. Zira araştırma konusunun anlaşılması bu kavramların izah edilmesi ile mümkündür ve doğru orantılıdır. Bu noktada bu çalışmada Avrupa kavramıyla kastedilen, Batı düşüncesi ve Avrupa’nın büyük devletlerinin ve siyasetçilerinin Osmanlı Devleti’ne karşı takındıkları tavır ve politikalardır. Nitekim bu araştırma bu bağlamda, günümüze kadar Avrupa ile yaşanan ilişkiler sürecinde Osmanlı/Türk aydınındaki Avrupa/Batı’ya bağlılık ve aldatılmışlık arasında ikilem taşıyan hissileri ve düşünceleri, belli bir dönem içindeki gelişmeler üzerinden ve tarih perspektifinden açıklanması ihtiyacını dikkate almıştır.
Keywords : II Meşrutiyet Dönemi, Osmanlı Aydını, Balkan Savaşı, Avrupa Algısı