Kurtuluş Savaşında Kemalistlerin Malatya’daki Faaliyetleri

Authors : Celal PEKDOĞAN

Pages : 682-694

Doi:10.17067/asm.832110

View : 13 | Download : 10

Publication Date : 2021-01-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Milli Mücadelede, Mamure’t-ül Aziz Vilayeti’ne bağlı bir mutasarrıflık olan Malatya, Merkez Kaza, Hısn-ı Mansur insert ignore into journalissuearticles values(Adıyaman);, Behisni insert ignore into journalissuearticles values(Besni);, Kâhta ve Akçadağ kazalarından müteşekkildir. Mondros Mütarekesinde alınan kararlara, 1919 Şubat sonlarında büyük tepki gösteren Malatya halkı, Erzurum Kongresine 23 Temmuz 1919 katılmak üzere, Malatya`dan gidecek şahısları belirlemiştir. Malatya`da Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, İngiliz Binbaşı Noel`in 3 Eylül 1919`da Malatya`ya gelmesiyle oluşmaya başlamış, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti`nin düzenlenmesi ile ilgili alınan kararlar doğrultusunda çalışmalarını sürdürmüştür. Milli Mücadele`de düşman işgali görmeyen Malatya’da, yurdun işgal edilmesini protesto eden halk, gönüllülerden oluşturdukları kuvvetlerle Ayntâb’ın, Maraş`ın ve Urfa`nın yardımına koşmuşlardır. Heyet-i Temsiliyle ile yazışmalar yaptığını tesbit ettiğimiz Malatya Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, halkı örgütleyerek Milli Mücadele etrafında tekvücut olmaya başlamıştır. 11 Mayıs 1336/1920`de Malatya Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti`nin para yardımının yüz elli bin kuruş olduğu görülmektedir. Malatya Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti eliyle toplanan aynî ve nakdî yardımlar da hem Ankara`da bulunan Heyet-i Temsil¬liye`ye hem de Maraş ve Urfa illerindeki Müdafaa-i Hukuk Heyet-i Merkeziyelerine gönderilmiştir. Malatya, Elazığ ve Dersim insert ignore into journalissuearticles values(Tunceli);’de çok canlı bir biçimde ortaya çıkan aşiretlerin millî faaliyetleri, emperyalist devletlerin etnik ayrılıkçılığa ilişkin planlarını etkisiz hale getirmiştir. Ayrıca, bütün dünya Anadolu’daki Milli Mücadele’nin varlığını ve gereğini kabul etmek zorunda kalmış, Malatya ve mülhakatı, yeni Türk Devleti’nin kurulması çalışmalarına katılmışlardır.
Keywords : Kemalist, Arga, Malatya