XIX. Yüzyıl Başında Haremeyn Vakıfları ve Bir Yıllık Gelir Gideri

Authors : Osman TAŞKIN

Pages : 713-734

Doi:10.17067/asm.837291

View : 20 | Download : 13

Publication Date : 2021-01-22

Article Type : Research Paper

Abstract :XIX. yüzyılda Haremeyn vakıflarına merkezi bütçe verileri perspektifinden bakan çalışmaların olmayışı bu makalenin çıkış noktasını oluşturmuştur. Makale en büyük vakıfların gelir giderlerini elinde bulunduran Haremeyn hazinesinin 1803-1804 yılı gelir gider hesaplarına odaklanmıştır. Haremeyn bütçe yönetiminde izlenen bütçe politikasının ve Haremeyn vakıflarının harcamalarına esas, güncel büyüklükleri ve faaliyet durumlarının nasıl olduğu sorularından başka Haremeyn hazinesinin önemli gider kalemlerinin neler olduğu, Haremeyn’e gönderilen surre yardımının yıllık harcamalara oranının ne olduğu sorularına cevap aranmıştır. Bu yardımların bölgesel iktidar sağlama bağlamında önemine vurgu yapılmıştır. Ayrıca müstakil vakıf çalışmalarında eksik kalan verilere Haremeyn hazinesi kayıtlarından ulaşmanın imkânı sınanmıştır. Bu bağlamda hedeflenen bilgilere ulaşıldığı gibi gelir ve giderlerin analizi sonucunda bazı değerlendirmeler ve genellemeler yapılmıştır. Çalışmada vakıflarla ilgili bazı bilgiler özetlendikten ve muhasebe kaydında adı geçen vakıflar kısaca tanıtıldıktan sonra muhasebe verileri analiz edilmiştir.
Keywords : Haremeyn, muhasebe, surre, vakıf, selatin vakıfları, bütçe politikası