Yunus Emre’nin Şiirlerinde Vahdet-i Vücûd İnancı Bağlamında Evren, Yeryüzü ve İnsan İlişkisi

Authors : Hatice Aycan AYDOĞAN

Pages : 35-52

View : 18 | Download : 15

Publication Date : 2022-04-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk dilinin büyük ustası ve Türk tasavvuf edebiyatının en önemli şahsiyetlerinden biri olan Yunus Emre, dinî- tasavvufî düşünceleri, insana bakış açısı ile günümüzde de varlığını sürdürmeye devam etmektedir. Yaklaşık yedi yüz elli yıllık bir geçmişten günümüze seslenen Yunus Emre’nin şiirlerinde hayata ve insana bakış açısını ortaya koyan pek çok düşünce yer almaktadır. Onun şiirlerinde öne çıkardığı insan-ı kâmil anlayışı, vahdet-i vücûd felsefesi, teklik ve birlik bilinci evrensel olarak tüm insanları ilgilendiren ve yüzyıllarca düşündüren konular olmuştur. Çalışmanın amacı, kökeni antik zamanlara kadar giden evrensel bir konuyu, evren-insan ilişkisini Yunus Emre’nin şiirlerinden yola çıkarak incelemektir. İnsanın, özellikle de insan-ı kâmilin önemli bir özelliği âlem/ evren/ yeryüzü ile olan ilişkisi olmuştur. Maddî ve manevî âlemle, bu iki âlemi meydana getiren unsurlarla ilişkisi doğrultusunda insanı şiirlerinde konu edinen Yunus Emre, dünyada ve evrende asıl varlık amacının ne olduğu konusunda insanlığı uyandırmayı amaçlamıştır. Çalışmada, şiirlerinde gizli veya aşikâr olarak yer alan telkinleri, evren- insan-ı kâmil özdeşliği konusundaki düşünceleri beyitlerden hareketle ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Keywords : Yunus Emre, Tasavvuf, İnsan ı kâmil, âlem i sağîr, âlem i kebîr