Laʽlizâde Abdülbâkî’nin Aşk ve Cezbe Hakkındaki Görüşlerinin Tasavvufî Açıdan Değerlendirilmesi

Authors : Haluk ENÖNLÜ

Pages : 93-109

View : 14 | Download : 13

Publication Date : 2019-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Aşk ve cezbe tasavvufta eskiden beri kullanılan ve insanı Allah’a ulaştıran en kısa ve etkili yollardan biri olarak kabul edilir. Aşk, Allah’a karşı duyulan aşırı sevgi, cezbe ise, Allah’ın kulunu kendine doğru çekmesi demektir. Sûfiler ilahi aşkı Allah’a ulaşmak için yeterli görmezler. Allah’a ulaşabilmek için Allah’ın da kulunu kendine doğru çekmesi gerektiğini belirtirler. Onlara göre kul ancak bu şekilde Allah’a ulaşabilir. İnsan ne kadar çalışırsa çalışsın ilahî cezbe olmadan hakikat ve marifete ulaşamaz. XVI. yüzyılın son çeyreğinde ve XVII. yüzyılın ilk yarısında Osmanlı Devleti’nde yaşamış ve Bayramî-Melâmisi olan La ʽ lîzâde Abdülbâkî de insert ignore into journalissuearticles values(ö. 1159/1746); bu düşünceyi paylaşan mutasavvıflardandır. Onun tasavvufî düşüncelerinin temelinde aşk ve cezbenin olduğu söylenebilir. Onun bu konuda Mevlânâ ve İbnü’l-Arabi’den etkilendiği de ifade edilebilir. Biz bu çalışmamızda La ʽ lîzâde Abdülbâkî’nin tasavvufî görüşlerinin temelinde aşk ve cezbenin olduğunu ve Mevlânâ ve İbnü’l-Arabi’den etkilendiğini karşılaştırmalı olarak ortaya koymaya çalışacağız.
Keywords : Tasavvuf, Laʽlîzâde Abdülbâkî, Aşk, Cezbe, Marifet