Ortadoğu’nun Kült Sorunu - ‘Su’: Sosyo - Ekonomik ve Jeo - Ekonomik Bir Tahlil

Authors : İrfan KALAYCI

Pages : 45-78

View : 4 | Download : 2

Publication Date : 2013-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Dünyanın en karmaşık sosyo-ekonomik yapısına ve en derin jeo-ekonomik özelliğe sahip bölgelerinden biri, Orta Doğu’dur. Orta Doğu’nun en kült sorunlarından biri ise “su gerilimi”dir. Bu sorun, hem insert ignore into journalissuearticles values(ekonominin toplum üzerindeki etkisiyle ilgili olan); “sosyo-ekonomi”nin, hem de insert ignore into journalissuearticles values(coğrafyanın ekonomi üzerindeki etkisiyle ilgili olan); “jeo-ekonomi”nin konusudur. Suyun fiziksel kaldırma kuvveti, Orta Doğu ekonomileri açısından ‘kalkındırma kuvveti’ özelliğine dönüşmüştür. Çünkü yeterli su kaynaklarına sahip olmak, enerji zenginliği ve refah demektir. Aksine, su kaynakları yetersiz olan ülkelerde elektrik açığı ve enerji ithalatı gibi sorunlar doğmaktadır. Bu durumlar, kalkınma ve jeoekonomik güç ile doğrudan ilişkilidir. Orta Doğu’da petrolle ilgili tarihsel ve güncel çatışmalarda emperyalist devletlerin rolü vardır. Fakat ileride suyla ilgili çatışmalar özellikle bölge ülkeleri arasında geçecektir. Bunun temel nedeni, bazı bölge ülkelerinin su kaynaklarından uzak olması ya da bu kaynaklara yeterince erişememesidir. Su arz ve talebi, sosyo-ekonomik yapı açısından benzerlik taşıyan Orta Doğu ülkelerini farklılaştırmıştır. Ayrıca, sınır aşan sular, Orta Doğu’da jeo-ekonomik güç dağılımını da değiştirmiştir. Buna bağlı olarak, su kıtlığı ve bolluğunu yaşayan ülkeler arasında potansiyel çatışmalar beklenmekte ve su savaşları senaryoları kurgulanmaktadır. Eğer “Orta Doğu Su Birliği” kurulursa, bölgede su savaşları olasılığı ortadan kalkabilir. Bu makalenin amacı, Orta Doğu’da su sorunsalını su piyasası ve su stratejileri bağlamında incelemek ve olası su savaşları yerine su barışının sağlanması için bir dizi öneriler sunmaktır
Keywords : Orta Doğuda su sorunsalı, suyun sosyo ekonomik ve jeo ekonomik boyutları