Kaynak Arayan Doğrudan Yabancı Yatırımları Etkileyen Faktörler: Nijerya Üzerine Bir Analiz (1970-2005)

Authors : Dilek DEMİRBAŞ, Adaora NWANKWO

Pages : 20-33

View : 4 | Download : 3

Publication Date : 2014-12-01

Article Type : Other Papers

Abstract :Gelişmekte olan ülkelere yönelen yabancı sermaye akışını belirleyen temel faktörleri incelemek uzun zamandır literatürü meşgul eden ilgi odaklarından biri olmuştur. Bu konudaki tartışmalı alanlardan birisine göre çok uluslu firmalar gelişmekte olan ülkelerdeki alt yapı yatırımlarındaki eksikliklere, sosyal, ekonomik ve politik kararsızlıklara rağmen bu ülkelere yatırım yapmayı tercih ederler: Zira bu ülkelerde petrol gibi değerli doğal kaynaklar karlarını artırmak isteyen bu çok uluslu firmaların dikkatini çeker. Literatürde buna kaynak arayan doğrudan yabancı yatırımlar yaklaşımı denir. Nijerya ise bu kaynak arayan doğrudan yabancı yatırımlar yaklaşımının ilgi merkezi olan ülkelerden biridir. Nijerya Afrika’daki en geniş petrol rezervlerine sahip tek ülke olması yanı sıra, dünya sıralamasında da petrol ihraç eden ülkeler arasında altıncı sırayı rakiplerine bırakmayan şanslı ülkelerdendir. Nijerya geniş nüfusuyla büyük bir iç ve dış piyasa hacmine sahip olan ve çok uluslu firmaların tercih ettikleri ülkelerin başında gelmektedir. Bu çalışma kaynak arayan doğrudan yabancı yatırımları belirleyen faktörleri göz önünde bulunduran sermaye teorisini test etmek amacıyla Nijerya’da 1970-2005 yılları arasındaki doğrudan yabancı yatırımlar akışını zaman serisi kapsamında araştırmayı hedeflemiştir. Bunun için ADF testi uyarlanmış ve tüm değişkenlerin durağan oldukları bulunmuştur. Sonuçlarımız bu yaklaşımı destekleyecek yönde olup, bulgularımız yabancı yatırımcıların pek çok politik, ekonomik ve sosyal kararsızlıklara, hatta önemli engellere rağmen Nijerya’yı yatırım için seçmelerinin altındaki en büyük nedenin bu ülkenin geniş petrol rezervlerine sahip olması olduğu gerçeğinin yattığıdır. Bu ilgiden daha uzun süreli ve daha başarılı bir şekilde faydalanmak için Nijerya’daki hükümetlerin alt yapı yatırımlarına önem vermesi, uygun politikalar geliştirmesi, yerli paranın değer yitirmesine yönelik önlemler alması, ve demokratikleşme yönünde sağlam tedbirler alması gerekmektedir
Keywords : Doğrudan yabancı yatırımlar, Nijerya, Time Series, ADF Test