Rus Siyasi Coğrafyası ve Avrasyacılık Düşüncesi Çerçevesinde “Yaşam Alanı” (Mestorazvıtıe/Месторазвитие) Kavramının Etimolojik ve Semantik Analizi

Authors : Tarık DEMİR

Pages : 26-32

Doi:10.31451/ejatd.865917

View : 16 | Download : 10

Publication Date : 2021-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Yaşam alanı/hayat sahası kavramının Rusya’nın Avrupa topraklarıyla olan tarihi ve kültürel bağlarının başlangıcını çok eskilere dayandıran ve bu çerçevede Avrasya birliği düşüncesini savunan Avrasyacılık düşüncesi içerisinde merkezi bir rol üstlenmiş olduğu görülmektedir. Bolşevik Devrimi sonrasında aralarında N. S. Trubetskoy, P. N. Savistky ve G. Vernadsky’nin bulunduğu etkin bir Rus göçmen aydın grubu tarafından ortaya konulan Avrasyacılık Hareketi içerisinde zikredilen kavramın temel olarak idealist Slavofil düşünce ve Ortodoksluk inancıyla desteklenmiş olduğu görülmektedir. Kavramın SSCB’nin dağılması sonrası dönemde A. Dugin tarafından Yeni-Avrasyacılık Hareketi çerçevesinde yeniden gündeme getirildiği görülmektedir. Çalışmada Rus siyasi coğrafyasında ve jeopolitiğinde önemli bir yer teşkil eden ve “yaşam alanı/hayat sahası” olarak çevrilebilecek olan “mestorazvitie” kavramı etimolojik ve semantik açılardan incelemeye tabi tutulmuştur. Kavramın batı dillerindeki karşılığı olarak mekânın yaratılması/yeniden üretilmesi ya da genişleyerek yerleşme anlamına gelen topogenesis sözcüğünün kullanıldığı görülmektedir. Kavramın, 19. yüzyıl sonunda Alman siyasi coğrafyacı F. Ratzel tarafından ilk kez kullanılan Lebensraum kavramından birebir benzetme yapılmak suretiyle oluşturulduğu ve dönemin diğer büyük güçlerinin yayılmacı siyasetine ve dış politikalarındaki harekât tarzına da uygun bir şekilde Rus yayılmacılığına meşruiyet sağlamak amacıyla kullanılmış olduğu görülmektedir.
Keywords : mestorazvitie, topogenesis, yaşam alanı, genişlemeci siyaset, Avrasyacılık