`Kurban` Olgusunun Terminolojik Çerçevesi, Tanımı ve Tasnifi

Authors : Ahmet Keskin

Pages : 47-52

Doi:10.31451/ejatd.1517570

View : 131 | Download : 119

Publication Date : 2024-09-05

Article Type : Research Paper

Abstract :Evrensel bir inanış ve eylem unsuru olarak kurban, tarihin en eski dönemlerinden itibaren her toplumda ve kültürde türlü biçimlerde görülebilen bir olgudur. İnsanlığın tarihsel süreçte ve günümüzde, özellikle güçsüzlüğünün farkında olduğu, başa çıkmakta zorlandığı durumlarla bağlantılı olarak sıklıkla doğaüstü güçlere başvurduğu bilinmektedir. Bu bakımdan toplumların, kültürlerin ve inanış sistemlerinin tarihsel akışlarında kurban olgusunun, doğaüstü güçlerle ilişki kurmanın en eski ve en yaygın türlerinden biri şeklinde belirdiği görülmektedir. Karmaşık ve çok yönlü yapısıyla çeşitli disiplinlerin inceleme alanına giren kurbanla ilgili ortaya konulan pek çok kuram ve yaklaşım, bütüncül bir kurbanbilimi disiplinini oluşturmaya başlamış olmakla birlikte kurbanla ilgili terim, tanım ve tasnif odaklı çalışmalara ihtiyaç duyulduğu görülmektedir. Bu dikkatten hareketle hazırlanan çalışmada kurbanla ilgili hem dünya dillerinde hem de Türkçede oluşmuş terim ve kavramlar bütüncül olarak ele alınarak kurbanın kapsayıcı bir terminolojik çerçevesi oluşturulmaya çalışılmıştır. Bu doğrultuda çalışmada; insanlık, kültür ve inanç tarihi boyunca görünümleri bütüncül bir şekilde dikkate alınmak suretiyle, kurban olgusuyla ilişkili oluşan başlıca terimler ve kavramlar değerlendirilmiştir. Çalışmada ayrıca, kurban olgusunun başlıca özellikleri belirlenmiş, bu özelliklerden hareketle kurbanın kapsayıcı bir tanımı ve tasnifi de gerçekleştirilmiştir.
Keywords : Kurban, Terim, Tanım, Tasnif