Muhafazakârlığa Yönelik İki Yaklaşım: Ana Temalar Ekseninde Siyasî ve Durumsal Muhafazakârlık

Authors : Fatma Zehra LALEOĞLU

Pages : 1-17

Doi:10.48139/aybukulliye.858322

View : 12 | Download : 5

Publication Date : 2021-03-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Muhafazakârlık tanımları iki temel yaklaşım üzerinden yapılmaktadır. Bu yaklaşımların ilki muhafazakârlığı siyasî bir ideoloji olarak değerlendiren “siyasî muhafazakârlık”tır; ikincisi ise onu yaşama dair genel bir tutum ve davranış sayan “durumsal muhafazakârlık” olarak bilinir. Bu makalede öncelikle mezkur iki yaklaşım üzerinden “muhafazakarlık” tartışması gerçekleştirilmektedir. İkinci olarak ise muhafazakârlığın ana temaları ele alınmıştır. Bu temalar arasında gelenek, değişim, din, aile ve toplum, devlet ve otorite, mülkiyet, ahlaki düzen başlıklarına yer verilmiştir. Söz konusu temalar üzerinden siyasî ve durumsal muhafazakârlığın ortak ve farklı yönleri ele incelenmiştir. İnceleme sonucunda siyasî ve durumsal muhafazakârlığın bu temalara yaklaşımının büyük ölçüde örtüştüğü görülmüştür. Bununla birlikte iki yaklaşım arasında bazı nüanslar da mevcuttur. Örneğin siyasî muhafazakârlıkta gelenek daha ziyade dini kurumlar, kulüpler, üniversiteler, vakıflar ve diğer benzeri kurumları temsil eden somut bir gerçeklik olarak addedilmektedir. Durumsal muhafazakârlığa bakıldığında gelenek, tutum ve davranışları şekillendiren norm ve değerler olarak ön plana çıkmaktadır. Değişim özelinde ele alındığında ise durumsal muhafazakârlık diğer ideolojilere eklemlenebilmekte ve bu ideolojilerin mevcut doktrinlerinin koruyucusu olabilmektedir. Bu haliyle siyasî muhafazakârlıktan farklı olarak ideolojiler üstü bir konuma erişmektedir. Öte yandan otorite bağlamında değerlendirildiğinde siyasi muhafazakârlığın kimi zaman otoriter kimi zaman da paternalist olarak değerlendirildiği görülmektedir. Bu tür değerlendirmelerin en önemli sebebi muhafazakârlığın otorite vurgusudur. Genel olarak bakıldığında ise durumsal muhafazakârlığın daha bireysel bir tavır alışı; siyasî muhafazakârlığın ise daha kurumsallaşmış bir düşünce sistemini ifade ettiğini söylememiz mümkündür.
Keywords : Siyasî Muhafazakârlık, Durumsal Muhafazakârlık, Gelenek, Değişim, Din, Otorite