Din Eğitimi Perspektifinden Siyasetnâmelerde İlmiye Sınıfının Sorunları ve Çözüm Önerileri: Nizâmülmülk’ün Siyasetnâmesi ile Koçi Bey Risalesi Örneği

Authors : Hakan Özkan

Pages : 342-370

Doi:10.48139/aybukulliye.1350413

View : 83 | Download : 136

Publication Date : 2023-10-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Siyasi düşünce ve medeniyet tarihinde önemli bir yeri olan, kültürel mirasın genetik kodlarını barındıran, yönetim ve organizasyonda tespit edilen sorunlara ve çözüm önerilerine odaklanan, güçlü ve adil devlet için hükümdara etik ve etkin yönetim ilkelerini ve uygulamalarını öğütleyen siyasetnâmeler, siyaset bilimi ve kamu yönetimi, tarih, hukuk ve sosyoloji açısından önemli bilgiler ihtiva etmekle beraber eğitim ve din eğitimi alanına yönelik de tarihsel, kültürel ve eğitime yönelik içerik ve değerler sunmaktadır. Bu çalışmada, Türk-İslam devlet teşkilatında eğitim, din ve yargı alanlarında etkinliği olan ilmiye teşkilatının ve mensuplarının sorunları ve çözüm önerileri, Selçuklu Devleti veziri Nizâmülmülk’ün Siyasetnâme adlı eseri ve 17. Yüzyıl’da Osmanlı Devleti’nin saray erkanından olan Koçi Bey’in Risalesi örnekliğinde incelenmiştir. Her iki ilim ve devlet adamının, ilmiyeye ait tespit etmiş olduğu sorunların ve bunlara dair çözüm önerilerinin benzeşmesi, hatta günümüzde halen bu sorunlara rastlamak problemin zaman, mekan ve toplum üstü yapısına işaret etmekte, din eğitimi perspektifinden konunun incelenmesinin önemini ortaya koymaktadır. Doküman analizi tekniğinin kullanıldığı bu çalışma ile tarihsel süreçten ve kültürel hafızadan yararlanarak günümüz ilmiyesine yeni bir model geliştirilmesine zemin hazırlayacak bir motivasyon ve materyal oluşturulması hedeflenmiştir.
Keywords : Din Eğitimi, İlmiye, Kamu Yönetimi, Nizâmülmülkün Siyasetnâmesi, Koçi Bey Risalesi