Piyasada Satılan İğde (Elaeagnus angustifolia L.) Yaprakları Üzerine Bazı Araştırmalar: Etnobotanik Veriler, Morfolojik, Anatomik İncelemeler, Ağır Metal ve Mikro Element İçeriklerinin Belirlenmesi

Authors : Fatma Gül Delimustafaoğlu, Serdar Çetinkaya, Sadi Yusufbeyoğlu, Onur Erdem, Ayşe Baldemir Kılıç

Pages : 477-484

Doi:10.53471/bahce.1551053

View : 16 | Download : 33

Publication Date : 2025-03-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Elaeagnaceae familyasına ait Elaeagnus L. cinsi çalı, ağaç veya dikenli bir ağaç formunda olan bitkilerden oluşur. Ülkemizde genellikle “kuş iğdesi ve iğde” olarak adlandırılan bu türler Dünya’nın farklı bölgelerinde “iğde, Rus zeytini, yabani zeytin” olarak bilinmektedir. Bitkinin toprak üstü kısımlarının astrenjan, öksürük kesici, iltihap önleyici, böbrek taşı düşürme, gaz giderici, diyabet ve eklem ağrıları gibi bazı geleneksel kullanımları vardır. Bu çalışmada piyasada satılan iğde yaprağı örneklerinin morfolojik ve anatomik özellikleri incelenerek, ağır metal ve mikro element analizleri yapılmıştır. Morfolojik çalışmada örnekler genel görünüşleri, yaprak rengi ve numune içerikleri bakımından incelenmiştir. Anatomik çalışmada ise doğadan toplanan E.angustifolia türünün yaprak ve pediseli anatomik açıdan incelenmiş ve satın alınan örnekler için toz drog analizi yapılmıştır. Örneklerde peltat (kalkansı), stellat-peltat, stellat (yıldızsı) örtü tüyleri görülmüştür. Ayrıca basit billur, iğnemsi ve kum kristalleri karakteristik olarak tespit edilmiştir. Ağır metal ve mikro element analizlerine yönelik örnek hazırlama prosesinde mikrodalga ısıtmalı asitle çözünürleştirme işlemi uygulanmıştır. Sonrasında indüktif eşleşmiş plazma kütle spektrometresi (ICP-MS) kullanılarak Arsenik (As), Kadmiyum (Cd) ve Kurşun (Pb) gibi ağır metal elementler ile Bakır (Cu), Demir (Fe), Mangan (Mn) ve Çinko (Zn) bazı mikro elementlerin miktarı belirlenmiştir.
Keywords : Elaeagnus angustifolia L., Anatomi, Morfoloji, Etnobotanik, ağır metal ve mikro element içerikleri