İncir Kuşları Romanı Bağlamında Savaş Tecavüzü Mefhumu ve Kadın

Authors : Doğukan Kahveci

Pages : 15-38

Doi:10.47139/balted.1462302

View : 79 | Download : 27

Publication Date : 2024-07-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Yugoslavya’nın çözülme sürecinde bölgesel bir çatışma olarak doğan Bosna Savaşı, Müslüman Boşnaklara yönelik etnik temizlik olaylarına sahne olmuştur. Bu faaliyetler sırasında Müslüman Boşnak kadınları, Sırp askerlerin sistematik savaş tecavüzlerine maruz kalmışlardır. 1992-1995 yılları arasında yaşanan bu hadiseler Boşnak toplumsal hafızasında derin bir travma olarak yer etmiştir. Bu bağlamda Bosna’da yaşanan katliamlar ve tecavüzler edebî eserlerde sıklıkla ele alınmıştır. Bu çalışmada Sinan Akyüz’ün İncir Kuşları romanı, Bosna Savaşı’ nda işlenen savaş suçlarını konu eden bir eser olarak incelenmiştir. İnceleme süresince savaş tecavüzü kavramını açıklamaya yönelik teoriler esas alınmış ve bu teorileri destekleyecek örnekler irdelenmiştir. Romanın giriş bölümünde yazarın 1990’lı yılların Boşnak toplumunu gelenekçi ve dinî değerlere bağlı bir toplum olarak tahayyül ettiği anlaşılmıştır. Yazarın bu yaklaşımı neticesinde Bosna Savaşı’nda yaşanan çatışmaların dinî boyutu vurgulanmıştır. Hikâyenin başkişisi olan Suada Begiç’in erkekler ile olan ilişkisi hem dinî açından hem de sosyolojik açıdan okuyucuya sunulmuştur. Böylece hikâyenin devamında Sırpların saldırıları sebebi ile Müslüman Boşnakların yaşadıkları yıkımın toplumsal sonuçları aktarılmıştır. Bu yıkım Suada’ nın ve diğer Müslüman Boşnak kadınların tecavüz kamplarında yaşadıkları eziyet düzleminde anlatılmıştır. Yazarın aktardığı olaylar ekseninde savaş sırasında kadınların; annelik görevinin kültürel önemi, toplumsal cinsiyet rolleri bağlamında erkeğin kadın üzerindeki tahakkümü ve savaş tecavüzünün taktiksel bir silah olarak kullanılması sebepleri ile tecavüze uğradıkları saptanmıştır
Keywords : Bosna, etnik temizlik, İncir Kuşları, kadın, savaş tecavüzü