Antonio Gramsci’nin Niccolò Machiavelli’yi Keşfetmesi: Siyasi-İktisadi Olgunun Önceliği Sorunu

Authors : Fırat Mollaer

Pages : 835-863

Doi:10.25229/beta.1536265

View : 108 | Download : 99

Publication Date : 2024-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makale şu sorudan yola çıkmaktadır: Siyaset ve iktisat arasındaki ilişkiler üzerine düşünen bir Marksist iki dünya savaş arası dönemin çetin koşullarında 16. yüzyılda yaşamış bir siyaset filozofu olan Niccolò Machiavelli’nin kitaplarını okursa ne olur? Buradaki Marksist, Antonio Gramsci, Machiavelli’nin kitabı ise öncelikle Prens’dir. Machiavelli, Gramsci’nin “siyasi-iktisadi olgunun önceliği”ni ifade etmesinde ve ekonomik yapının tek belirleyici olmadığı bir politik ekonomi anlayışının benimsenmesinde etkili olmuştur. Gramsci, Modern Prens’de İtalyan faşizmi koşullarında eleştirel-devrimci bir siyaset bilimi incelemesinin zorunluluğu varsayımıyla, Machiavelli’nin yaklaşık beş yüzyıl önce yazılan (1513) ünlü Prens’inin izinden gider. Prens nasıl modern siyaset biliminin başlangıçlarını ortaya koyuyorsa, Gramsci’ye göre Modern Prens de Marksizm’in eleştirel gücüyle birleştirilmiş eleştirel bir siyaset bilimi çözümlemesinin mihenk taşı olacaktır. Machiavelli’nin temel sorunsalı, İtalya’nın bölünmüş yapısından siyasi önderliğin zorlayıcı ve meşru gücüne dayanan bir “yeni düzen”in nasıl kurulacağıdır. Gramsci, Machiavellici sorunsalın özünü devralır; burjuva hegemonyası ve faşizmin gelişimine karşı toplumun temel sınıfsal güçlerini eklemleyerek yeni bir düzene doğru seferber eden siyasi önderliğin nasıl kurulacağı sorusuna sevk eder.
Keywords : Antonio Gramsci, Niccolò Machiavelli, Siyasi İktisadi Olgunun Önceliği