Beyin Hasarı Geçiren Türk Hastaların Dil Bozukluklarının Dilbilim Açısından İncelenmesi

Authors : Gülmira SADİYEVA

Pages : 219-242

View : 12 | Download : 5

Publication Date : 2004-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Beyinde meydana gelen hasar, sol hemisferde bulunan konuşma merkezini etkilemişse, hastada “afazi” olarak adlandırılan dil bozuklukları oluşur. Afazide meydana gelen dil bozukluklarının araştırılması nörolinguistik bilim dalının esas araştırma alanıdır. Bu bozuklukları Türk hastaların konuşmalarında gözlemlemek, onları kaydederek dilbilim açısından incelemek araştırmamızın ana amacıdır. Araştırmamız, Bakü Respublika Klinik Hastanesi’nin Nöroloji Bölümü’nde ve Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Odyoloji ve Konuşma Bozuklukları Ünitesi’nde tedavi gören ana dili Azerbaycan Türkçesi olan 16 ve ana dili Türkiye Türkçesi olan 8 hastanın konuşması üzerinde yapılmıştır. Yapılan araştırmanın sonucunda beyin hasarı geçirmiş Türk hastaların konuşmalarında gözlemlediğimiz bozukluklar sesbilgisi, kelime bilgisi, dilbilgisi seviyelerinde incelenerek sistemleştirilmiştir. Sesbilgisi seviyesinde oluşan ses bozukluklarının insert ignore into journalissuearticles values(bir grup bilim adamının görüşlerinden farklı olarak); belirli kurallara tabi oldukları ve bunların sesbilgisi bakımından incelenmesinin ve sistemleştirilmesinin mümkün olduğu araştırmamızla kanıtlanmıştır. Araştırmada incelenen ses bozuklukları 8 belirtiye göre sınıflandırılmıştır. Kelime bilgisi seviyesinde yapılan incelenme sonucu, bu düzeyde oluşan dil bozukluklarının afazinin sensör tiplerinin esas belirtisi olduğu görülmüştür. Araştırmada sözün anlam ve ifadesinin afazinin farklı tiplerinde nasıl ortaya çıktığı izlenmiştir. Dilbilgisi seviyesinde oluşan bozuklukların, afazinin tipine bağlı olarak değiştiği görülmüştür. Hastaların konuşmalarında fiillerin sayısının azalması veya hiç kullanılmaması, yardımcı öğelerin insert ignore into journalissuearticles values(bağlaçların, ilgeçlerin); sayısının azalması veya olmaması, isimlerin sayısının çoğalması veya azalması insert ignore into journalissuearticles values(afazinin tipine bağlı olarak);, otomatikleşmiş sözcüklerin, ek yapıların sık kullanılması vs. özellikler belirtilmiş ve sistemleştirilmiştir. Araştırmanın sonunda hastalarla uyguladığımız bazı terapi yöntemleri önerilmiştir. Yapılan bu dilbilim analizi, afazili hastaların konuşmalarını normal hale getirebilmek için geliştirilecek metotta kullanılabilir. Öyle ki, araştırma sürecinde gözlemlediğimiz ve konuşmalarına terapi yöntemlerini uyguladığımız hastalarda zaman içinde olumlu gelişmeler gözlenmiştir.
Keywords : Dilbilim, dil beyin, afazi, nörolinguistik