Türk Edebiyatında Kaside

Authors : Yaşar AYDEMİR

Pages : 133-168

View : 21 | Download : 10

Publication Date : 2003-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Kaside, Arapça `kasada` kökünden gelip, kelime anlamıyla `kastetmek, yönelmek, niyet etmek` demektir. Edebiyat terimi olarak, ilk beyti musarra, sonraki beyitlerin ilk mısraları serbest, ikinci mısraları ilk beyitle aynı kafiyede olan ve baştan sona aruzun aynı kalıbıyla yazılan nazım şeklinin adidir. Bu nazım şekliyle tevhid, münacaat, naaat, medhiye, hicviye, mersiye vs. türlerinde şiirler yazılmıştır. Kaside, nesib bölümünde işlenen konuya, redifine veya kafiyesine göre isim alır. Beyit sayısında bir sınırlama yoktur. Ortalama bir kaside 30-45 beyit arasındadır. Aruzun hemen her kalıbıyla yazılır. Kasidenin beş ana bölümü vardır: Nesîb/teşbîb, maksûd, tegazzül, fahriye ve dua. Her kasidede bütün bölümlerin bulunma zorunluluğu yoktur. Kaside olabilmesi için biri maksûd olmak üzere en az iki bölümünün bulunması gerekir. Girizgah bir bölümün adı olmayıp, bölümler arası geçişi sağlayan beyit yada beyitlerdir.
Keywords : Kaside, tevhid, münacaat, naat, medhiye, mersiye, nesîb, tegazzül, girizgah