Kıbrıs’ta İhtidâ Hareketleri (1800-1878)

Authors : Güven DİNÇ

Pages : 243-271

View : 20 | Download : 15

Publication Date : 2018-01-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma 19. yüzyılda Osmanlı hâkimiyetinde Kıbrıs adasında gerçekleşen ihtidâ olaylarını incelemektedir. İhtidâ İslâm dinini kabul ederek Müslüman olmayı ifade etmektedir. Osmanlı Devleti’nde gayrimüslim tebaa zaman zaman sosyal, ekonomik, dinî, şahsî vb. gerekçelerle İslâmiyet’e geçmiştir. Kıbrıs adasında Osmanlı hâkimiyetinden sonra bireysel olarak ihtidâ hareketleri görülmüştür. 1800- 1878 yılları arasına ait 27 şer‘iyye sicilinde 202 vaka tespit edilmiştir. Bunlardan 106’sı kadın, 96’sı erkeklere aittir. En fazla vakanın görüldüğü kazalar Lefkoşa, Girne ve Mesarya’dır. İhtidâ olaylarında toplumlar arası iletişimin yoğunluğu etkili olmuştur. Kıbrıs Şer’iyye Sicilleri ihtidâlarda hiçbir şekilde baskı ve zorlama olmadığını ortaya koymaktadır. 1831 nüfus sayımında 62 mühtedi kaydedilmiştir. Mühtediler Müslüman topluma uyum sağlarken, bazı erkek mühtediler eski aile ve akrabalık bağlarından tam anlamıyla kopmamışlardır. 19. yüzyıl ortalarından itibaren gayrimüslimlere verilen imtiyazlar, Rum milliyetçiliğinin yükselişi ve Avrupalı devletlerin müdahaleleriyle ihtidâ olaylarında keskin düşüş yaşanmış, bu durum sonrasında İngiliz hâkimiyetinde de devam etmiştir.
Keywords : Kıbrıs, İslâm, İhtidâ, Mühtedi, Gayrimüslim, Şeriyye Sicilleri