Ahmed Midhat Efendi’nin Ahmet Metin ve Şirzad Romanında İstitrâd Değerlendirmesi

Authors : Funda ÇAPAN ÖZDEMİR

Pages : 205-226

Doi:10.12995/bilig.526996

View : 20 | Download : 13

Publication Date : 2019-01-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Ahmet Midhat Efendi, eğitim ve öğretimi roman sanatının temeli hâline getirmiş bir yazardır. Romanda olay akışını birden keserek, o anda geçen bir durum, bir mesele, bir nesne hakkında bilgi verir, sonra tekrar esas konusuna döner. Ahmet Metin ve Şirzad romanı, Ahmet Midhat Efendi’nin istitradı en fazla kullandığı eserdir. Ahmet Metin ve Şirzad romanındaki istitradlar: 1. Müsbet ve insanî bilimlere dair bilgiler, 2. Denizcilik-gemicilik bilgileri, 3. Gidilen görülen yerlere, seyyahı bekleyen durumlara dair bilgiler, 4. Türk-Osmanlı ve İslâm medeniyetinin değerlerine dair bilgiler, 5. Avrupa medeniyetine dair bilgiler, 6. Öğretim-eğitim meselelerine dair bilgiler olarak altı maddede toplanabilir. Ahmet Metin ve Şirzad, yazarın ilk eserini yayınladığı 1870’den bu eseri yayınladığı 1891 tarihine kadar, bilgide ulaştığı son noktayı göstermesi bakımından önemli bir eserdir. Bu metindeki istitradlar, Ahmet Midhat Efendi’nin 1890’larda bir Osmanlı aydınının neler bilmesi gerektiğine dair görüşlerini de açıklamaktadır.
Keywords : Ahmet Midhat Efendi, aydın, roman, istitrâd, bilgi, öğrenme öğretme