Ceditçi Kazak Aydını Mirjakıp Duvlatulı’nın 1885-1935 Balkıya 1922 Tiyatro Eserinde Kazaklarda Kadın Sorunu

Authors : Cemile KINACI

Pages : 41-63

View : 17 | Download : 15

Publication Date : 2017-08-01

Article Type : Research Paper

Abstract :19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren İdil-Ural ve Kı- rım’da Türk Dünyası’nda modernleşme talebi olarak ortaya çıkan cedit hareketi, Kazak aydınlarını da etkilemiş- tir. Ceditçi dünya görüşüne sahip Kazak aydınlarından Mirjakıp Duvlatulı, Kazak edebiyatının tanınmış edebî şahsiyetidir. Duvlatulı’nın edebî eserlerinde Ceditçi anlayış hâkimdir. Duvlatulı, Kazak modernleşmesinin ve Kazak bağımsızlık mücadelesinin de önemli bir fikir adamıdır. Onun 1922’de yazdığı Balkıya tiyatro eseri, Kazak tiyatrosunun ilk örneklerinden biridir. Dört perdelik bu tiyatro eseri, Kazak tiyatrosunun gelişmesine katkı sağlamıştır. Türkiye’de Duvlatulı ve eserleri hakkında yapılan çalışmalar olmakla birlikte, yazarın dört perdelik Balkıya eseri hakkında müstakil bir çalışma yoktur. Bu çalışmada, Kazak aydınlanmasında önemli rolü olan Mirjakıp Duvlatulı’nın Balkıya eseri, Ceditçi ideoloji-edebiyat ilişkisi bağlamında ele alınmıştır. Edebiyat üzerinden, eserin yazıldığı dönemdeki Kazak toplumsal hayatının değerlendirmesi yapılmıştır. Çalışma, Balkıya’da işlenen kadın sorunu ve Kazak halkının kadına bakışı üzerine odaklanmıştır.
Keywords : Tatar, Ceditçilik, Kazak edebiyatı, Mirjakıp Duvlatulı, Balkıya, Tiyatro, Kadın, Kazak kadın sorunu