Alman İmparatorluğu’nun Türk Dünyasına Yönelik Propaganda Faaliyetleri: Arkeolog Max Freiherr von Oppenheim ve Doğu Haber Ajansı

Authors : İbrahim SARITAŞ

Pages : 113-135

Doi:10.12995/bilig.9105

View : 20 | Download : 12

Publication Date : 2019-10-22

Article Type : Research Paper

Abstract :1870’lerde siyasi birliğini sağlandıktan sonra hızlı bir sanayileşme  hamlesine girişen Alman İmparatorluğu hammadde ve sömürge  ihtiyacı nedeniyle Osmanlı topraklarına yönelir. Ancak aynı nedenlerle  Osmanlı topraklarında faaliyetleri olan İngiltere, Fransa ve Rusya ile  karşı karşıya gelir. Birinci Dünya Savaşı’na doğru giden süreçte Alman  İmparatorluğu, Osmanlı Sultanı’nın sahip olduğu Halifelik makamının  dünya Müslümanları üzerindeki otoritesini kendi çıkarları lehine  kullanmak ister. Bu amaçla dünya tarihindeki en büyük propaganda  faaliyetlerinden birisi yürütülür. Bu propaganda çalışmalarının  fikir babası ise Max Freiherr von Oppenheim’dır. Oppenheim hem  Osmanlı-Almanya yakınlaşmasını organize eder hem de İngiliz, Rus ve  Fransız sömürgelerindeki Müslümanların ayaklandırılması için Doğu  Haber Ajansı üzeriden propaganda çalışmaları yürütür. Günümüzde  dahi Türk dış politikasıyla ilişkilendirilen kavramlar arasında bulunan  Panislamizm ve Pantürkizmin anlaşılabilmesi için Oppenheim ve  Doğu Haber Ajansı’nın detaylı bir analizi gerekmektedir.
Keywords : II Abdulhamid, Osmanlı İmparatorluğu, Alman İmparatorluğu, II Wilhelm, Max Freiherr von Oppenheim, Doğu Haber Ajansı, Birinci Dünya Savaşı