Meryem`e Müjde Sahnesinde Meryem`in Kirmeni, Kırmızı ve Mor Yünü Üzerine Görüşler

Authors : Hatice DEMİR

Pages : 351-373

Doi:10.28949/bilimname.457615

View : 21 | Download : 10

Publication Date : 2018-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Hıristiyan resim sanatında oldukça önemli bir yere sahip olan Meryem’e Müjde Sahnesi, hem Kanonik hem de Apokrif kaynaklı olması bakımından önemlidir. Kanonik İncillerde, sahne ile ilgili olarak ayrıntılı bilgi verilmezken, sahnenin hemen hemen tüm ikonografik elemanları ile ilgili bilgileri, Apokrif kaynaklardan elde ederiz. Bunlar içerisinde sahne ile ilgili olarak en ayrıntılı bilgiyi 2. yüzyılda yazılmış olan Yakobus’un Protoevangelium’u verir. Çalışma konusunu oluşturan Meryem’in kırmızı/mor yünü ve kirmeni de Protoevangelium kaynaklıdır. Müjde sahnesi iki episoddan oluşması bakımından önemlidir. İlk Müjde; kuyu başında gerçekleşirken, ikinci Müjde ise Meryem’in Evinde gerçekleşmiştir. Bu bağlamda Meryem’e Evinde Müjde konumuz adına önemlidir. Çünkü sahnede; Gabriel Meryem’e İsa’yı müjdelemek için geldiğinde, elindeki kirmeni ile kırmızı/mor yününü örmektedir. Kırmızı ve mor bir renk olarak birçok ikonografik gönderme içermektedir. İsa’nın eti ve kemiği ile özdeşleşen rengin ikonografik geçmişini etkileyen birçok etken vardır. Hıristiyan resim sanatında, Müjde sahnesi kapsamında, Meryem’in kirmeni ikonografisini etkileyen birçok unsur vardır. Bunlar içerisinde, Mezopotamya ve Yunan pantheonu oldukça önemli bir yere sahiptir. Bu bağlamda her iki coğrafyadaki Ana Tanrıça kültleri, dini ritüeller, sosyal yaşam, soyluluk, hanedan mensubu olmak gibi geniş yelpazede birçok etken her iki rengin ikonografik gelişim sürecini desteklemiştir.  Bu çalışmada, Müjde sahnesinde oldukça önemli bir yere sahip olan mor ve kırmızı rengin ikonografik bir değerlendirilmesi yapılmıştır. İki rengin ikonografik değerlendirilmesi yapılırken, Mezopotamya ve Yunan kültür çevrelerinden çeşitli örneklendirilmelere gidilmiştir. Bu örneklendirmeler arasında Meryem sadece Ana Tanrıçalar ile değil, Havva ile de kıyaslanmıştır.
Keywords : Müjde sahnesi, Meryem, Kırımızı, Mor